HAKSIZ YERE DOLANDIRICILIKLA SUÇLANIYORUM NE YAPMALIYIM? (2025)

Dolandırıcılık suçu, modern toplumların karşı karşıya kaldığı en karmaşık ve yaygın suç tiplerinden biridir. Gerek bireylerin gerekse şirketlerin zarara uğradığı bu suç tipi, çoğu zaman teknolojiyle iç içe geçmiş biçimde karşımıza çıkar. Dijitalleşmenin ve internet kullanımının artmasıyla birlikte dolandırıcılık yöntemleri de çeşitlenmiş, artık yalnızca birebir temasla değil, sanal ortamlarda, banka hesapları veya sosyal medya platformları üzerinden de işlenebilir hale gelmiştir.

Bu yazı, dolandırıcılık suçuna ilişkin Türk Ceza Kanunu’ndaki (TCK) düzenlemeleri, hangi fiillerin bu kapsamda suç sayıldığını, ceza oranlarını ve özellikle haksız yere suçlanan kişilerin nasıl bir yol izlemesi gerektiğini tüm yönleriyle ele almaktadır. Yazının sonunda detaylı bir TCK ceza tablosu ve sıkça sorulan sorular bölümü de bulacaksınız.

Dolandırıcılık Suçu Nedir?

Dolandırıcılık, Türk Ceza Kanunu’nun 157. ve 158. maddelerinde düzenlenmiş bir suç tipidir. TCK 157’ye göre, “Hileli davranışlarla bir kişiyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak kendisine ya da başkasına yarar sağlayan kişi” dolandırıcılık suçunu işlemiş olur.

Bu suçun temel unsurları şunlardır:

• Hileli davranış
• Mağdurun aldatılması
• Mağdurun bu aldatma sonucu iradi bir işlem yapması
• Zarar oluşması
• Failin ya da bir üçüncü kişinin bu işten menfaat sağlaması

TCK 158 ise bu suça bazı nitelikler ekleyerek daha ağır cezalar öngörmektedir. Yani dolandırıcılık suçu, bazı şartlar altında “nitelikli dolandırıcılık” haline gelir.

Dolandırıcılık Suçu Fiilleri Nelerdir?

Dolandırıcılık suçunun işleniş şekli oldukça çeşitlidir. Aşağıda, kolluk kuvvetlerinin ve adliyelerin sıklıkla karşılaştığı bazı dolandırıcılık fiilleri yer almaktadır:

• Sahte ürün veya hizmet satışı: İnternette sahte mağazalar açılarak gerçek olmayan ürünlerin pazarlanması
• Kendini resmi görevli olarak tanıtma: Polis, savcı, hâkim veya devlet yetkilisi kılığına girerek güven kazanma
• E-ticaret dolandırıcılığı: Satış yapılmış gibi gösterip ürün teslim etmeden para alma
• Sahte evrakla kredi veya destek alma: Bankaları veya kamu kurumlarını kandırarak menfaat elde etme
• Kripto para dolandırıcılığı: Yatırım vaadiyle para toplama veya hesapları kullanma
• Telefon/mesaj dolandırıcılığı: Özellikle yaşlıları hedef alan “adınız suça karıştı” gibi söylemlerle para istenmesi

Basit ve Nitelikli Dolandırıcılık Arasındaki Fark

Dolandırıcılık suçları, basit ve nitelikli olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır:

• Basit Dolandırıcılık (TCK 157): Klasik aldatma yöntemleriyle işlenen suçlardır. Suçun işlenişinde özel bir vasıta kullanılmaz. Cezası daha düşüktür ve uzlaşmaya tabidir.
• Nitelikli Dolandırıcılık (TCK 158): Aşağıda sayılan durumlarda suç nitelikli hale gelir:
  • Dini inançların kullanılması
  • Kendisini kamu görevlisi gibi tanıtmak
  • Bilişim sistemlerini, banka ve kredi kurumlarını araç olarak kullanmak
  • Tacir ya da şirket yöneticisi gibi davranmak
  • Sigorta dolandırıcılığı

Bu durumda ceza daha ağırdır ve uzlaşma imkanı yoktur.

TCK‘ya Göre Dolandırıcılık Suçları ve Cezaları 

Suç Türü	İlgili Madde	Hapis Cezası	Adli Para Cezası	Özellik
Basit Dolandırıcılık	TCK 157	1 yıldan 5 yıla	Evet	Şikayete bağlı, uzlaşma mümkün
Nitelikli Dolandırıcılık	TCK 158	3 yıldan 10 yıla	Evet	Re’sen soruşturulur, uzlaşma yok
Zincirleme Dolandırıcılık	TCK 43/1 + TCK 157/158	Asıl cezanın %50 artırımı	Var	Aynı suça devam edilirse
Teşebbüs Halinde	TCK 35	Oran indirimi uygulanır	–	Suç tamamlanmadan engellenmişse
Etkin Pişmanlık	TCK 168	Ceza indirimi	–	Zararın giderilmesi şarttır

Nitelikli Dolandırıcılıkla Suçlanan Ne Yapmalı?

Nitelikli dolandırıcılıkla suçlanan kişi, ilk andan itibaren süreci ciddiyetle yönetmelidir. İfade verirken ya da kolluk önünde açıklama yaparken aşağıdaki kurallara dikkat edilmelidir:

1. Avukatınız olmadan ifade vermemeli.
2. Delilleri kontrol etmeden suçlamayı kabul etmemeli.
3. Zararın oluşmadığını ya da dolandırma kastının bulunmadığını somut verilerle açıklamalı.
4. Yazılı belgeler, WhatsApp konuşmaları, banka dekontları vb. tüm deliller mutlaka toplanmalı.

Avukat eşliğinde yapılacak stratejik bir savunma, soruşturmanın davaya dönüşmeden kapanmasını sağlayabilir.

Haksız Yere Dolandırıcılıkla Suçlanıyorum Ne Yapmalıyım? 

Özellikle ticari ilişkilerde ya da anlaşmazlıklarda taraflardan biri diğerini dolandırıcılıkla suçlayabiliyor. Haksız suçlamaların önemli bir bölümü, aslında bir ticari ilişki veya sözleşmeye dayalı bir işlem sırasında yaşanan anlaşmazlık sonucu ortaya çıkar. Örneğin bir ürün teslim edilmemiştir, bir ödeme gecikmiştir ya da hizmet şartları yerine getirilmemiştir. Bu tür durumlar, dolandırıcılığın unsurlarını taşımaz. Bunun yerine borç ilişkisi, alacak ihtilafı ya da sözleşme ihlali gibi medeni hukuk kapsamına girer.

Bu suçun oluşabilmesi için dört temel unsurun bir arada bulunması gerekir:

• Failin hileli bir davranışta bulunması,
• Mağdurun bu hileye inanarak iradesini hile doğrultusunda kullanması,
• Mağdurun bir zarar görmesi,
• Failin ya da üçüncü bir kişinin menfaat sağlaması.

Bu durumda işin doğası daha çok hukuk davası niteliği taşır. Bu gibi suçlamalarda hızlıca savunma hazırlanmalı, hile kastının olmadığı vurgulanmalıdır.

Hesaba Para Geldi, Dolandırıcılıkla Suçlanıyorum

Başkalarının gerçekleştirdiği dolandırıcılık eylemleri sırasında, sizin banka hesabınız bir aktarma aracı olarak kullanılmış olabilir. Bu durumda:

• Paranın ne zaman, kimden ve hangi açıklamayla geldiği araştırılır.
• Eğer paranın kaynağına dair bilgi yoksa, bu açıkça belirtilmelidir.
• Söz konusu paranın iade edilmesi de etkin pişmanlık kapsamında değerlendirilir.

Banka Hesabını Başkasına Kullandırmak Dolandırıcılık

“Banka hesabımı arkadaşa verdim, o dolandırıcılık yapmış” gibi savunmalar oldukça yaygındır. Ancak bu tür durumlarda suç ortaklığı veya yardım etme suçu gündeme gelir. Hatta bazı durumlarda “asli fail” sayılabilmektedir. Bu nedenle banka hesabı asla başkasına kullandırılmamalı, savunmada bunun ticari ilişki olup olmadığı somut delillerle açıklanmalıdır. Uygulamada özellikle somut bir isim verilmediği sürece bu ifadeler suçtan kaçmaya yönelik değerlendirildiğinden dikkate alınmamaktadır.

Binance Hesabı ile Dolandırıcılıkla Suçlanmak

Kripto para borsalarına ait hesapların başkaları tarafından kullanılması, kullanıcıyı ciddi cezai sorumluluk altına sokabilir. Özellikle Binance gibi platformlarda yapılan işlemler:

• IP adresi, cihaz kaydı ve giriş saatleriyle izlenebilir.
• Hesap sahibi, tüm hareketlerden sorumlu tutulabilir.

Bu nedenle, hesabın kimin tarafından ve hangi cihazla kullanıldığını teknik delillerle ortaya koymak kritik önem taşır.

Haksız Yere Dolandırıcılık Dosyası Açılması

Asılsız şikayetlerle dolandırıcılık dosyası açılması yaygın bir durumdur. Bu tür dosyalarla karşılaşılması durumunda:

• Suçun unsurlarının oluşmadığı ispatlanmalı
• Takipsizlik için dilekçe hazırlanmalı
• Delil sunulmalı (yazışmalar, dekontlar, sözleşmeler)

Eğer savcılık ikna olursa, dosya mahkemeye gitmeden kapanabilir.

Instagram Şikayet Var Dolandırıcılığı

Son dönemin en yaygın dolandırıcılık yöntemlerinden biri, sahte “şikayetvar” mesajlarıyla kullanıcıları kandırmaktır. Bu mesajlarda genellikle:

• “Siparişiniz hakkında şikayet var” denir.
• Linke tıklamanız istenir.
• Kredi kartı ya da şifreleriniz çalınır.
• Uzlaşma için son gün denir.
• Kendisini bir avukat ya da adliye personeli olarak tanıtır.

Bu dolandırıcılık yöntemiyle mücadele etmek için  asla para gönderilmemelidir. Ekran görüntüsü alınmalı ve savcılığa başvurulmalıdır.

Hakkında Şikayet Var Dolandırıcılığı

Benzer şekilde, “hakkınızda şikayet var” içerikli mesajlar, e-posta ya da DM’ler aracılığıyla gönderilerek sizden para talep edilmesi hedeflenebilir. Gerçek adli işlemler:

• Yalnızca tebligat yoluyla bildirilir.
• Asla DM, sosyal medya, ya da mesajla yapılmaz.

Bu tür mesajları ciddiye almayın ve dolandırıcılık suçu işleyen kişiler hakkında suç duyurusunda bulunun.

Dolandırıcılık Suçu Etkin Pişmanlık

Etkin pişmanlık, dolandırıcılık suçu işlendikten sonra mağdurun zararının giderilmesi durumunda uygulanır. Ceza indirimi sağlar.

• Soruşturma aşamasında zarar giderilirse, 2/3 ceza indirimi,
• Mahkeme aşamasında zarar giderilirse 1/2 ceza indirimi uygulanır.

Önemle belirtmek gerekir ki zararın kuruşu kuruşu giderilmesi gerekir. Aksi takdirde zarar giderme kısmi olacağından ceza indirimi olmaz. Kısmi zarar giderme durumunda müştekinin ceza indirimini kabul etmesi gerekir.

Dolandırıcılık Suçu ve Avukatın Önemi

Dolandırıcılık gibi teknik, detaylı ve ağır cezalar içeren suçlarda ceza hukuku uzmanı bir avukatla çalışmak büyük fark yaratır. Avukatınız:

• Dosyayı inceler,
• Savunma stratejisi belirler,
• Delilleri organize eder,
• Uzlaşma ya da etkin pişmanlık yollarını değerlendirir,
• Haksız suçlamalara karşı itiraz ve savunma dilekçeleri yazar.

Avukatsız ilerlemek çoğu zaman hatalı ifade ve eksik savunma ile sonuçlanır.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Dolandırıcılık suçu nedir?

Bir kişinin aldatıcı davranışlarla başka birini kandırarak haksız menfaat sağlamasıdır.

2. Dolandırıcılık suçunun cezası nedir?

Basit dolandırıcılıkta 1-5 yıl hapis, nitelikli dolandırıcılıkta 3,4 -10 yıl hapis cezası verilir.

3. Hesabıma para geldi, dolandırıcılıkla suçlanır mıyım?

Paranın kaynağı şüpheliyse ve hesaba gelme sebebi ile bir açıklaması yoksa suça ortak sayılabilirsiniz.

4. Karakolda avukatsız ifade verirsem ne olur?

Haklarınızı bilmeden ifade vermek aleyhinize delil oluşturabilir. Mutlaka avukatla ifade verilmelidir.

5. Dolandırıcılık suçunda hapis cezası ertelenebilir mi?

Eğer sabıkanız yoksa ve ceza alt sınırdaysa, cezanın ertelenmesi veya HAGB kararı mümkündür.

6. İnternetten yapılan dolandırıcılık nitelikli midir?

Bilişim sistemleri kullanıldığı için suç nitelikli dolandırıcılık sayılır.

7.Haksız yere dolandırıcılıkla suçlanıyorum ne yapmalıyım? 

Asılsız şikayetlerle dolandırıcılık dosyası açılması yaygın bir durumdur. Suçun unsurlarının oluşmadığı ispatlanmalı, takipsizlik için savunma hazırlanmalı, deliller sunulmalı (yazışmalar, dekontlar, sözleşmeler)eğer savcılık ikna olursa, dosya mahkemeye gitmeden kapanabilir. Avukattan destek alınması son derece önemlidir.