ZİLYETLİK DEVİR SÖZLEŞMESİ (2025)
Zilyetlik devir sözleşmesi, eşya hukukunun temel kavramlarından biri olan zilyetliğin, taraflar arasında iradi bir anlaşma ile devredilmesini düzenleyen hukuki bir prosedürdür. Türk Medeni Kanunu ve Borçlar Hukuku çerçevesinde, zilyetlik hakkının devri, mülkiyetin geçirilmesine yönelik bir işlem niteliği taşımaksızın, eşya üzerinde fiili hâkimiyet kurma yetkisinin aktarılması anlamına gelir. Bu sözleşme, taşınır veya taşınmaz mallar üzerinde zilyetlik değişikliğinin hukuki güvence altına alınmasını sağlamakla birlikte, taraflar arasında uyuşmazlıkların önlenmesinde önemli bir rol oynar.
ZİLYETLİĞİN DEVRİ SÖZLEŞMESİ ÖRNEĞİ -1
1- İşbu zilyetlik devir sözleşmesi, bir tarafta “…..” adresinde mukim ( AD SOYAD -TC) “devreden” ile diğer tarafta “…..” adresinde mukim ( AD SOYAD -TC) “devralan” arasında imzalanmış aşağıdaki maddelerde şartlar belirlenmiştir. Sözleşmede taraflar bundan böyle “devreden” ve “devralan” olarak anılacaktır.
2-Sözleşmenin konusu devredenin annesi Adı ve Soyadı-TC Kimlik No: den devredene intikal eden, Yalova ili, Termal için sınırlarında … Ada .. Pafta numarasında kayıtlı toplamda 940 m2 yüzölçümlü arsa niteliğindeki gayrimenkulün devralana devridir.
3-Sözleşme konusu taşınmaz, Termal Tapu Müdürlüğünün 12/11/1997 tarihli tapu senedinde yevmiye no .., cilt no .., sayfa no .. sıra no … ile kayıtlıdır. Sözleşme konusu taşınmaza ilişkin .. Mahkemesinde … Esas sayılı dava dosyası mevcut olup ileride alıcı bu mahkemenin leh ve aleyhe vereceği kararların hukuki sonuçları ile birlikte devralmıştır.
4- Taraflar aralarında mutabık kaldıklarından devralan işbu sözleşmeden doğan hakların üçüncü kişilere devir veya temlik edebilir.
İşbu sözleşme 4 maddeden ibaret olup … tarihinde İstanbul”da 4 adet asıl olarak tanzim edilmiştir. …
ZİLYETLİK DEVİR SÖZLEŞMESİ ÖRNEĞİ -2
1- TARAFLAR :
DEVREDENLER: AD SOYAD- TC – ADRES
DEVRALAN : AD SOYAD- TC – ADRES
2- SÖZLEŞME KONUSU VE ÖZEL ŞARTLAR :
….. mirasçıları olarak, miras yoluyla tarafımıza intikal eden ve intikal tarihinden itibaren zilyetliğimizde ve tasarrufumuz altında bulunan, ….. İli, ….. İlçesi, ….. Köyü, ….. parselde yer alan, ….. ev ve bahçeli ….. nolu ….. mevkiindeki, doğusunda ….., batısında yol, kuzeyinde ….., güneyinde ise ….. bulunan toplam ….. m² büyüklüğündeki tapuda kayıtlı olmayan taşınmazın zilyetliğini, …..-TL (….. Türk Lirası) bedel karşılığında .. / .. / …. tarihinde devir ve teslim ettik. Devir bedelini tamamen ve nakden tahsil ettiğimizi, alıcının bu taşınmaz üzerinde dilediği gibi tasarrufta bulunma hakkına sahip olduğunu kabul ve beyan ederiz.
Alıcı ….., yukarıda satıcıların beyanında özellikleri belirtilen taşınmazın zilyetliğini …..-TL (….. Türk Lirası) bedel karşılığında devraldığımı ve teslim aldığımı beyan ederim. Devir bedelini nakden ve eksiksiz olarak satıcıya ödediğimi kabul ederim.
3- İşbu sözleşmenin imzası ile sözleşme konusu taşınmaz üzerindeki sözleşme tarihi itibariyle devralana (alıcıya) aittir. Devredenler bundan sonrasında da herhangi bir talepte bulunmayacağını kabul beyan ve taahhüt eder.
4- İşbu sözleşme sebebiyle taraflar arasında bir uyuşmazlık doğması halinde yetkili ve görevli mahkeme ….. Mahkemeleri ve icra daireleridir.
Bu sözleşme taraflar arasında akdedilmiş olup taraflarca sözleşmeden birer suret alınmıştır.
NOT : Sözleşmeler genel bilgiler ışığında örnek olması için hazırlanmıştır. Her uyuşmazlık bakımından farklı değerlendirmeler gerekmektedir. Zilyetliğin devri sözleşmesinde sözleşme konusunun ve taraflar arasındaki şartların net belirlenmemesi sonradan toparlanması mümkün olmayan sorunlara sebebiyet vermektedir. Bu sebeple alanında uzman bir gayrimenkul hukuku avukatından destek alınmalıdır.
ZİLYETLİK DEVİR SÖZLEŞMESİNDE BULUNMASI GEREKENLER
Zilyetlik devir sözleşmesi, taraflar arasında bir malın tasarruf yetkisinin devredilmesine yönelik hukuki bir belgedir. Aşağıda tipik bir zilyetlik devir sözleşmesinin ana hatları özetlenmiştir:
Taraflar
Sözleşmenin ilk maddesi, tarafların kimlik bilgilerini ve hukuki statülerini belirtir. Devreden taraflar ve devralan, sözleşme kapsamında kim olduklarını beyan ederler.
Sözleşmenin Konusu
Bu madde, devredilecek malın tüm ayrıntılarıyla tanımlandığı bölümüdür. Taşınmazın yeri, niteliği, büyüklüğü ve pay oranları gibi bilgiler detaylandırılır.
Örnek: Antalya İli, Alanya ilçesinde bulunan ve toplam 23000 m² yüzölçümüne sahip bir arsanın, devredenlerin yasal payları oranında devri söz konusudur.
Devir ve Temlik Hükümleri
Bu madde, devralanın söz konusu taşınmazdaki haklarını üçüncü kişilere devredip devredemeyeceğini düzenler.
Örnek: Tarafların mutabakatıyla, devralanın sözleşmeden doğan haklarını üçüncü kişilere temlik etmesi mümkün kılınmıştır.
Tapu Bilgileri ve Hukuki Durum
Tapu senedinin tüm detayları ve taşınmazla ilgili devam eden hukuki uyuşmazlıklar bu maddede belirtilir.
Örnek: Taşınmaz, Antalya Tapu Müdürlüğü’nün 12.11.1997 tarihli kaydında yer almakta olup, taşınmaz üzerindeki davalık durum devralan tarafın bilgisi dahilindedir.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Zilyetliğin Devri Nedir?
Zilyetliğin devri, bir taşınır veya taşınmaz mal üzerindeki fiili hâkimiyetin, bir başkasına geçmesi işlemidir. Bu işlemde mal üzerindeki mülkiyet devri yerine, kullanım hakkı veya tasarruf yetkisi el değiştirir.
Devir Sözleşmesi Hangi Durumlarda Geçersiz Sayılır?
- Sözleşme irade fesadı (örneğin hata, hile, tehdit) nedeniyle yapılmışsa.
- Hukuka veya ahlaka aykırı bir amaç taşıyorsa.
- Taşınmazın devrinde resmi tapu işlemleri yapılmadan zilyetliğin devredilmesi hukuki sorunlar yaratabilir.
Zilyetliğin Devri Sözleşmesinin Noter Huzurunda Yapılması Zorunlu mudur?
Noter onayı, bu tür sözleşmeler için zorunlu değildir ancak taraflar arasında doğabilecek ihtilafları önlemek amacıyla noter tasdiki yapılması önerilir.
