İDARİ GÖZETİM KARARINA İTİRAZ​ (2025)

İdari Gözetim Kararı Nedir?

İdari gözetim, genel olarak ülkemizde bulunan yabancının idarenin denetimi altında bulunmasını gerektirecek sebeplerin varlığı halinde bu işe özgülenmiş alanlarda tutulmasıdır. Ancak işbu tutulma keyfi şekilde uygulanamayacak olup bu hususta yetkili merci tarafından verilmiş idari gözetim kararı bulunmalıdır. Zira idari yabancının idari gözetim altına alınması özgürlüğü kısıtlayıcı etkisinden dolayı istisnai bir uygulamadır. İdari gözetim kararı, kanunda belirtilen gerekçelerin varlığı halinde yabancının tutulması sonucunu doğuran idari karardır.

İdari Gözetim Kararı Hangi Durumlarda Verilir?

İdari gözetim kararının verilebileceği iki ayrı durum bulunmaktadır. Bunlardan biri, hakkında sınır dışı etme (deport) kararı verilen yabancılar hakkında verilebilecek idari gözetim kararıdır. Diğeri ise mülteci, şartlı mülteci veya ikincil koruma başvurusunda bulunan, yani genel manada uluslararası koruma başvurusunda bulunan yabancılar hakkında verilebilecek idari gözetim kararıdır. Her iki durum için de başkaca şartların varlığı gerekmekte olup yalnızca sınır dışı etme (deport) kararı verilmesi veya yabancının uluslararası koruma başvurusunda bulunması tek başına idari gözetim kararı verilmesi için yeterli değildir.

Uluslararası Koruma Başvurusunda Bulunan Yabancılar Hakkında Verilecek İdari Gözetim Kararı

Yukarıda da bahsedildiği üzere yabancının yalnızca uluslararası koruma başvurusunda bulunması idari gözetim için yeterli değildir. Uluslararası koruma başvurusunda bulunan yabancı hakkında kanunda sayıldığı üzere yalnızca şu sebeplerle idari gözetim kararı verilebilir:

• Kimlik veya vatandaşlık bilgilerinin doğruluğuyla ilgili ciddi şüphe varsa, bu bilgilerinin tespiti amacıyla,
• Sınır kapılarında usulüne aykırı surette ülkeye girmekten alıkonulması amacıyla,
• İdari gözetim altına alınmaması durumunda başvurusuna temel oluşturan unsurların belirlenemeyecek olması hâlinde,
• Kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından ciddi tehlike oluşturması hâlinde.

Yani başvuruda bulunan yabancının ülkeye usulüne uygun şekilde girdiği ve kimlik bilgileri ile başvuru sebeplerinin şüpheye yer bırakmayacak şekilde ortaya konulabildiği hallerde yabancı hakkında idari gözetim kararı verilemeyecektir. Ancak kanunda belirtilen “kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından ciddi tehlike oluşturması halinde” ibaresi ile genel manada idareye takdir yetkisi verildiği söylenebilir.

Uluslararası koruma başvurusunda bulunan yabancılar hakkında verilecek idari gözetim kararı otuz günü geçemez. Kararın gerekçesi ortadan kalktığı takdirde idari gözetim derhal sonlandırılır.

Sınır Dışı Edilecek Yabancılar Hakkında Verilecek İdari Gözetim Kararı

Uygulamada idari gözetim deyince yukarıda belirtilen durumdan ziyade sınır dışı edilecek yabancıların idari gözetimi kastedilmektedir. Yani idari gözetim kararı denildiği zaman akla gelen genellikle sınır dışı edilecek yabancı hakkında verilen idari gözetim kararıdır. Bunun için öncelikli olarak yabancı hakkında sınır dışı etme (deport) kararı verilmelidir. Belirli yükümlülükleri ihlal eden veya idarece tehdit oluşturduğu değerlendirilen yabancılar hakkında sınır dışı etme (deport) kararı verilebilecektir. Sınır dışı etme kararı alınmasını gerektirecek sebeplerin başlıcaları şunlardır:

• Türkiye’de bulunduğu süre zarfında geçimini meşru olmayan yollardan sağlayanlar,
• Vize veya vize muafiyeti süresini on günden fazla aşanlar veya vizesi iptal edilenler,
• İkamet izinleri iptal edilenler,
• Çalışma izni olmadan çalıştığı tespit edilenler,
• Türkiye’ye yasal giriş veya Türkiye’den yasal çıkış hükümlerini ihlal edenler ya da bu hükümleri ihlale teşebbüs edenler,
• İkamet izni uzatma başvuruları reddedilenlerden, on gün içinde Türkiye’den çıkış yapmayanlar,
• Terör örgütü yöneticisi, üyesi, destekleyicisi veya çıkar amaçlı suç örgütü yöneticisi, üyesi veya destekleyicisi olanlar,
• Kamu düzeni veya kamu güvenliği ya da kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar.

Kanunda sayılan sınır dışı etme sebepleri arasında uygulamada en çok karşılaşılanlar bunlardır. Usulüne uygun olarak hakkında sınır dışı etme kararı verilen yabancılar hakkında aşağıda sayılan sebeplerden birinin varlığı hakkında ayrıca idari gözetim kararı da verilebilecektir:

• Kaçma veya kaybolma riski bulunanlar,
• Türkiye’ye giriş veya çıkış kurallarını ihlal edenler,
• Sahte ya da asılsız belge kullananlar,
• Kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın Türkiye’den çıkmaları için tanınan sürede çıkmayanlar,
• Kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar.

Burada ulaşılmak istenen amaç, sınır dışı etme sürecinde yabancının kaybolmasını önlemek, belirli kuralları ihlal eden yabancıların göz önünde tutulmasını sağlamaktadır. Bu sebeple hakkında idari gözetim kararı verilen yabancılar Geri Gönderme Merkezlerine götürülmektedir.

Sınır Dışı Edilecek Yabancıların İdari Gözetim Süresi

Sınır dışı edilecek yabancılar hakkında verilecek idari gözetim süresi altı ayı geçemez. Ancak bu süre, idare tarafından gerekli görülen hallerde en fazla altı ay daha uzatılabilir. Yani sınır dışı edilecek yabancı hakkında 6 ay + 6 ay olmak üzere en fazla 12 ay idari gözetim kararı verilebilir.

İdari Gözetim Kararına İtiraz ile Sınır Dışı Kararının İptali Davası

Yukarıda detaylıca açıklandığı üzere sınır dışı edilecek yabancılar hakkında verilen idari gözetim kararı ile sınır dışı etme kararı arasında ciddi bir ilişki bulunmaktadır. Zira bu durumda idari gözetim kararı verilebilmesi için sınır dışı etme kararı verilmesi bir ön şart niteliğindedir. Bu durumda verilecek idari gözetim kararının asıl amacı ise sınır dışı etme kararının uygulanabilmesini sağlamaktır.

İdari gözetim kararı her ne kadar bir idari işlem ise de nihayetinde bir tutulmadır. Bu nedenle dava yolun tabi olmayıp sulh ceza hâkimliğine yapılacak itiraz ile incelenebilmektedir. Sınır dışı etme kararına karşı ise itiraz yolu etkili bir sonuç doğurmamakta olup idari dava açılması gerekmektedir.

Bu kapsamda yabancı hakkında verilen sınır dışı etme kararına karşı, kararı veren yer valiliğinin bağlı olduğu idare mahkemesinde iptal davası açmak gerekmektedir. Açılacak olan iptal davası, idari gözetime itirazdan farklı olarak 7 günlük süre ile sınırlandırılmıştır. Yani yabancı, hakkında verilen sınır dışı kararına karşı 7 gün içinde idare mahkemesinde iptal davası açmadığı takdirde sınır dışı etme işlemi kesinleşecek ve yabancı kendi ülkesine veya seçeceği üçüncü güvenli ülkeye gönderilecektir.

Sınır dışı etme işleminin telafisi güç veya imkansız sonuçlar doğuracağı göz önüne alınarak kanunda, süresi içinde idare mahkemesinde dava açılması halinde işlemin yürütmesinin durdurulacağı öngörülmüştür. Ancak bunun için açılan davanın sınır dışı etme kararını veren makama bildirilmesi gerekmektedir. İdari gözetim kararına karşı sulh ceza hakimliğine yapılan itiraz ise işlemin yürütmesini durdurmamakta olup itiraz kabul edilmediği takdirde yabancının salıverilmesi sonucunu doğurmayacaktır.

İdari Gözetim Kararına İtiraz Süresi

İdari gözetim kararına itiraz süresi kanunda herhangi bir süre ile sınırlandırılmamıştır. Her iki idari gözetim türü için de yabancı asil veya yasal temsilcisi ya da avukatı, hakkında verilmiş idari gözetim kararına karşı yetkili sulh ceza hakimliğine itirazda bulunabilir. İdari gözetim kararına karşı yapılan itiraz idari gözetimi durdurmaz. Sulh ceza hakimliği tarafından verilen karar kesindir. İdari gözetim şartlarının ortadan kalktığı veya değiştiği iddiası ile sulh ceza hakimliğine tekrar başvuruda bulunulabilir.

İdari Gözetim Kararına İtiraz Görevli Mahkeme

İdari gözetim, esasında bir tutulma işlemi olduğu için işbu karara karşı yapılacak itirazlar Sulh Ceza Hakimliği tarafından incelenir. Yani idari gözetim kararına karşı itirazların sunulacağı merci Sulh Ceza Hakimliğidir.

İdari Gözetim Kararına İtiraz Yetkili Mahkeme

İdari gözetim kararı, yabancının bulunduğu yer valiliği tarafından verilmekte olup karara karşı yapılacak itirazlar da valiliğin bulunduğu yer sulh ceza hakimliğine yapılacaktır. Örneğin İstanbul Valiliği tarafından alınan idari gözetim kararına karşı itiraz, İstanbul Nöbetçi Sulh Ceza Hakimliği’ne sunulacaktır.

Geri gönderme merkezlerinin yoğunluğuna veya uyruk esasına dayalı olarak yabancıların başka illerde bulunan geri gönderme merkezlerine götürülmesi durumu söz konusu olabilir. Eğer yabancının götürüldüğü il valiliği tarafından idari gözetimin devamı kararı alınmış ise işbu devam kararına karşı orada başvuruda bulunulabilecektir.

İdari Gözetim Kararına İtiraz Reddedilirse Yeniden İtiraz Yapılabilir Mi?

İdari gözetim kararına karşı yapılan itirazın reddedilmesi halinde idari gözetim şartlarının ortadan kalktığı veya değiştiği iddiası ile sulh ceza hakimliğine tekrar başvuruda bulunulabilir. Ancak yapılan başvurularda derdestlik hususu incelenmediği için uygulamada aralıklı olarak tekrar tekrar itiraz sunulması söz konusu olabilmektedir.

İdari Gözetim Kararı Sonlandırma Tebliğ Formu

İdari gözetim kararı sonlandırılması da ayrı bir idari karar niteliğinde olup işbu sonlandırma için ayrıca bir karar verilmesi gerekmektedir. İdare tarafından verilecek bu karar, hâlihazırda geri gönderme merkezinde tutulan yabancıya tebliğ edilir. İşbu tebliğ formu ile serbest kalan yabancı, farklı bir gerekçe öne sürülemediği takdirde aynı gerekçelerle tekrardan idari gözetim altına alınamaz.

İdari Gözetim Yerine Alternatif Yükümlülükler Neler

İdari gözetim kararı verilmeyen veya idari gözetim kararı sonlandırılan yabancılara idari gözetime alternatif yükümlülükler getirilebilmektedir. Kanunda sayılan idari gözetime alternatif yükümlülükler şunlardır:

• Belirli adreste ikamet etme,
• Bildirimde bulunma,
• Aile temelli geri dönüş,
• Geri dönüş danışmanlığı,
• Kamu yararına hizmetlerde gönüllülük esasıyla görev alma,
• Teminat,
• Elektronik izleme.

Yabancı hakkında idari gözetime alternatif yükümlülüklerden bir veya birkaç tanesi getirildiği takdirde bu süre yirmi dört ayı geçemeyecektir. İdari gözetime alternatif yükümlülüklere uymayan yabancılar hakkında idari gözetim kararı verilebilecektir.

İdari Gözetim Alternatif Yükümlülük Kararlarına İtiraz

İdari gözetime alternatif yükümlülük kararına karşı itirazlar aynı şekilde kararı veren valiliğin bulunduğu yer sulh ceza hâkimliğine yapılmaktadır. Genel manada idari gözetime itiraz için belirtilen hususlar alternatif yükümlülüğe itiraz için de geçerlidir.

Sınır Dışı İşlemlerinde Geri Gönderme Merkezi

Sınır dışı edilecek yabancı hakkında idari gözetim kararı verilmesi halinde yabancı, tercihen yakalandığı ilde bulunan geri gönderme merkezine gönderilmektedir. Yabancının yakalandığı ilde geri gönderme merkezi bulunmaması halinde yabancı civar illerde bulunan geri gönderme merkezine gönderilmektedir. Geri gönderme merkezlerinde yaşanan yoğunluklar veya belirli uyruktaki yabancıların tek merkezde toplanması gibi uygulamalar nedeniyle yabancı, ilk etapta getirildiği geri gönderme merkezinden farklı bir merkeze sevk edilebilmektedir. Yapılan sevkiyatlara ilişkin kayıtlar, geri gönderme merkezi bünyesinde tutulmakta olup halen yabancının bulunduğu geri gönderme merkezini tek yerden sorgulayabilecek bir sistem geliştirilmemiştir.

İdari Gözetim Kararı Verilen Yabancı Nerede Tutulur?

Hakkında idari gözetim kararı verilen yabancılar, sınır dışı işlemi uygulanana kadar veya idari gözetim sonlanana kadar Göç İdaresi Başkanlığı denetiminde faaliyet gösteren geri gönderme merkezlerinde tutulmaktadır. İşbu geri gönderme merkezleri ihtiyaca göre Türkiye’nin çeşitli illerinde yapılanmış durumdadır. Şuan ülkemizde 32 adet geri gönderme merkezi bulunmakta olup bunlardan 3 tanesi geçici niteliktedir.

İnterpolden Aranan Yabancının Sınır Dışı İşlemleri İçin Geri Gönderim Merkezine Sevk Edilmesi 

İnterpolden aranan özellikle yabancıların da deport edilmek üzere sınır geri gönderim merkezine alındığına sıkça denk gelinmektedir. Bu durumda interpol aramasının niteliği, Türkiye’de iade yargılaması olup olmadığı, kişinin sınır dışı edilemeyecek statüde olup olmadığı alanında uzman bir avukat tarafından değerlendirilmelidir.

İdari Gözetim Kararına İtiraz Dilekçesi 

İdari gözetim kararına itiraz dilekçesine buradan ulaşabilirsiniz.

Türkiye’de Bulunan Geri Gönderim Merkezi Listesi (2025)

 

SIK SORULAN SORULAR

İdari Gözetim Süresi En Fazla Ne Kadar Olur?

Uluslararası koruma başvurusunda bulunan yabancılar hakkında verilecek idari gözetim kararı en fazla otuz gün olabilir. İşbu kararın yenilenme imkânı bulunmamaktadır.

Sınır dışı edilecek yabancı hakkında verilecek idari gözetim kararı ise en fazla altı ay süreyle verilebilir. İdare tarafından gerekli görüldüğü hallerde bu süre bir defaya mahsus olmak üzere altı ay daha uzatılabilir. Yani sınır dışı edilecek yabancılar bakımından 6 ay + 6 ay olmak üzere en fazla 12 aylık idari gözetim süresi uygulanabilecektir.

Teminatla İdari Gözetim Sonlandırılabilir Mi?

Kanunda idari gözetime alternatif yükümlülükler arasında teminat da sayılmıştır. Dolayısıyla yabancı hakkında teminat karşılığı idari gözetim kararı verilmeyebileceği gibi teminat karşılığı idari gözetimin sonlandırılması da mümkündür.

İdari Gözetim Kararına İtiraz Kaç Günde Sonuçlanır?

İdari gözetim kararına karşı yetkili sulh ceza hâkimliğine yapılan itirazlar derhal hâkime ulaştırılır. Sulh ceza hâkimi incelemeyi en fazla beş gün içinde sonuçlandırır. Sulh ceza hâkimi tarafından verilen karar kesin olup bu karara karşı başvurulabilecek bir merci bulunmamaktadır.

Geri Gönderim Merkezinden Yabancı Nasıl Çıkarılır?

Geri gönderme merkezinde tutulan yabancı, somut olayda her yabancının bireysel durumu göz önünde bulundurularak hazırlanacak özenli bir idari gözetime itiraz dilekçesi ile çıkarılabilmektedir.

Bu hususta etkili bir başvurunun ortaya konulabilmesi için yabancılar hukuku alanında çalışan uzman bir avukattan hizmet alınması itirazın başarı şansını ciddi oranda artırmaktadır. Yapılacak itiraz neticesinde başarı şansı kesin olmasa dahi olayın özelliklerine uygun ve doğru gerekçelendirilmiş bir itiraz ile etkili sonuçlar alındığı sıklıkla görülmektedir.

İdari Gözetim Kararına İtiraz Uyaptan Yapılabilir Mi?

İdari gözetim kararına karşı yapılacak olan itiraz UYAP üzerinden yapılamayacak olup yetkili sulh ceza hâkimliğine gönderilmek üzere Türkiye’de bulunan herhangi bir adliyeden yapılabilmektedir.

Avukat Geri Gönderim Merkezinden Yabancıyı Çıkarabilir Mi? 

Geri gönderim merkezine verilen dilekçe ve yapılan sulh ceza hakimliği itirazları ile yabancı geri gönderim merkezinden çıkarılabilir.

İdari Gözetim Kararına İtiraz İstanbul Avukat 

İstanbul’da yabancı sayısının fazla olmasının etkisiyle yabancılar geri gönderim merkezine alınmaktadır. İstanbul yabancılar avukatı, yabancının sınır dışı işlemleri ile idari gözetim itiraz süreçlerini takip eder. İdari gözetim itirazı avukat ile takip edilmesi para ve zaman kaybından koruyacaktır.

Nerelerde Geri Gönderme Merkezleri Var?

Adana, Ağrı, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Çanakkale, Çankırı, Edirne, Gaziantep, Iğdır, İzmir, Kayseri, Kırklareli, Kocaeli, Kütahya, Muğla, Niğde, Şanlıurfa ve Van illerinde birer adet, Erzurum ve Malatya’da iki adet İstanbul’da ise üç adet geri gönderme merkezi bulunmaktadır.

İdari Gözetim Kararına İtiraz Masrafları 

İdari gözetim kararına itiraz masrafları ortalama 1.000,00 TL ile 10.000,00 TL arasında değişebilmektedir.

Geri Gönderme Merkezleri Telefon Numaraları ve Adresleri

ADANA GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0322 346 35 61

Dağcı Mah. 5909 Cad. 110. Sokak No: 41 Sarıçam /ADANA

AĞRI

0472 215 33 25

Aşkale Köyü, No:238 Merkez/AĞRI

ANKARA GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0312 439 40 40

Yeşiltepe Mahallesi Çankırı Bulvarı No:395 Akyurt/ANKARA

ANTALYA GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0242 237 95 80

Altınkale Mah. Nazım Hikmet Cad. No:90 Döşemealtı/ANTALYA

AYDIN GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0256 211 63 73

Çeştepe Mahallesi, Çeştepe Ovası Sokağı No:49 Efeler/AYDIN

BALIKESİR GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0266 727 18 18

Edincik Mahallesi, Yortan Deresi Cad., No:68 (Çanakkale Yolu 12. km) Bandırma/ BALIKESİR

BURSA GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0224 361 05 07

Veysel Karani Mahallesi Sevgi Caddesi No:2/1 Osmangazi/BURSA (Eski Sevgi Köyü)

ÇANAKKALE GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0286 712 34 00

Hamdibey Mah. İnönü Cad. Malazgirt Sokak No:1 Ayvacık/ÇANAKKALE

ÇANKIRI GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0376 213 05 49

Abdülhalik Renda Mah., Ankara Cad. No:363 Merkez/ÇANKIRI (Süleymanlı köyü mevki)

EDİRNE GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0284 224 10 12

Yeni İmaret Mah.2.Beyazıt Caddesi Sarayiçi/EDİRNE

ERZURUM 1 GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0442 415 25 50

İstasyon Mahallesi, Tugay Caddesi No:136/1 Aşkale/ERZURUM

ERZURUM 2 GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0442 215 47 02

İstasyon Mahallesi, Tugay Caddesi No:136/2 Aşkale/ERZURUM

GAZİANTEP GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0342 571 38 00

Güllük Mahallesi, Direkli Yolu, Füme Evleri No:11 Oğuzeli /GAZİANTEP

IĞDIR GEÇİCİ GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0476 227 70 40

Aşağı Erhacı Köyü, No:728 Merkez/IĞDIR

İSTANBUL (BİNKILIÇ) GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0212 499 40 00

Eski Kırklareli Yolu, Menekşe Sokak, Binkılıç Çatalca/ İSTANBUL

İSTANBUL (SİLİVRİ) GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0212 499 40 00

Selimpaşa Merkez Mahallesi 2124 Sokak No:10 Silivri/İSTANBUL

İSTANBUL (TUZLA) GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0212 499 40 00

Akfırat Mah. Süleymaniye Bulvarı 140.Cadde No:65 Tuzla/İSTANBUL

İZMİR GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0232 402 44 62/ 5008

Cumhuriyet Mahallesi, Harmandalı Mevkii, 9685. Sokak No:2 Çiğli/İZMİR

KAYSERİ GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0352 220 01 57

Sivas Yolu 25. km, Gömeç Mevkii, Kocasinan/ KAYSERİ

KIRKLARELİ GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0288 212 00 72

Kazımdirik Mahallesi, Edirne Caddesi No:51 Pehlivanköy/KIRKLARELİ

KOCAELİ GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0262 329 41 80

Ayazma Mahallesi, 17 Ağustos Bulvarı, Gündoğdu Semti, No:126/1 İzmit/KOCAELİ

KÜTAHYA GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0272 225 17 79

İnköy Mah., Göçeri Sok. No:6 Merkez/KÜTAHYA

MALATYA 1 GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0422 322 33 32

Fatih Mah, Türkmen Sokak, No:57/1, Yeşilyurt/MALATYA

MALATYA 2 GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0422 322 33 32

Fatih Mah., Türkmen Sokak, No:57/1 Yeşilyurt/MALATYA

MUĞLA GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0252 242 13 13

Alpaslan Mahallesi, Gökalp Gündüz Caddesi No:78 Ula/MUĞLA

NİĞDE GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0388 213 10 64/5000

Sıra Söğütler Mah. Pınarbaşı Caddesi, 43.Sokak No:45 Bor/NİĞDE

ŞANLIURFA GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0414 313 86 58

Büyükhan Mahallesi, 156 Ada, 1 parsel (Eski havaalanı arsası) Eyyübiye/ŞANLIURFA

VAN GERİ GÖNDERME MERKEZİ

0432 223 33 35

Kurubaş Mah. Hakkari Yolu Üzeri 7. km Tekstil Kent Yanı Edremit/ VAN