VATANDAŞLIK BAŞVURUSU REDDİNE İTİRAZ VE İPTAL DAVASI (2025)
- TÜRK VATANDAŞLIĞI BAŞVURUSU
- DOĞUM YOLUYLA TÜRK VATANDAŞI OLMA
- SONRADAN TÜRK VATANDAŞI OLMA
- 2.1. Genel Yolla Türk Vatandaşı Olma
- 2.2. İstisnai Yolla Türk Vatandaşı Olma
- 2.3. Evlenme Yoluyla Türk Vatandaşı Olma
- 2.4. Evlat Edinilme Yoluyla Türk Vatandaşı Olma
- 2.5. Seçme Hakkı Yoluyla Türk Vatandaşı Olma
- 2.6. K.K.T.C Vatandaşlarının Türk Vatandaşı Olması
- TÜRK VATANDAŞLIĞI BAŞVURUSU NEDEN REDDEDİLİR? RET SEBEPLERİ NELERDİR?
- TÜRK VATANDAŞLIĞI BAŞVURUSU REDDİ KARARINA KARŞI İTİRAZ YOLU
- TÜRK VATANDAŞLIĞI BAŞVURUSU REDDİ KARARINA KARŞI DAVA YOLU
- VATANDAŞLIK BAŞVURUSU REDDİNE İTİRAZ VE İPTAL DAVASINDA İDARENİN TAKDİR YETKİSİ
- VATANDAŞLIK REDDİ EMSAL MAHKEME KARARLARI
- VATANDAŞLIK REDDİ YÜRÜTMENİN DURDURULMASI EMSAL MAHKEME KARARLARI
- SIKÇA SORULAN SORULAR
- 1-Evlilik Yoluyla Vatandaşlık Reddi Sebepleri Nelerdir?
- 2-Evlilik Yoluyla Vatandaşlık Reddi Durumunda Başvurulacak Hukuki Yollar Nelerdir?
- 3- Vatandaşlık Başvurusunun Takdir Yetkisi Gerekçesiyle Reddedilmesi Ne Demek ?
- 4- Vatandaşlık başvurusu reddi kararı nasıl tebliğ edilir?
- 5-Vatandaşlık başvurusu reddi kararına itiraz süresi ne zaman başlar?
- 6-Vatandaşlık başvurusu reddi kararına dava açma süresi ne zaman başlar?
- 7-Vatandaşlık başvurusu reddi kararı sonrası tekrar başvuru yapılabilir mi?
- 8- Vatandaşlık Reddine İtiraz ve İptal Davası Süreçlerinde Avukat
- VATANDAŞLIK BAŞVURUSU REDDİ İPTAL DAVASI DİLEKÇE ÖRNEĞİ
- SONUÇ
TÜRK VATANDAŞLIĞI BAŞVURUSU
Doğum yoluyla Türk vatandaşı olunabildiği gibi Türk vatandaşlığı başvurusu yaparak sonradan kazanma yoluyla da Türk vatandaşı olmak mümkündür.
DOĞUM YOLUYLA TÜRK VATANDAŞI OLMA
Çocuğun doğumu anında ana veya babadan en az birinin Türk vatandaşı olması halinde çocuk Türk Vatandaşı olur. Ana veya babadan en az biri çocuğun doğumu anında Türk vatandaşı ise çocuğun yabancı bir ülkede doğmuş olması Türk vatandaşı olmasına herhangi bir engel teşkil etmemektedir. Ancak yurt dışında doğan ve yaşayan çocuk on sekiz yaşını tamamladığı halde ana veya babası tarafından doğumuna ilişkin Türkiye’de bildirimde bulunulmamış ve çocuk nüfus kütüğüne tescil edilmemiş ise birtakım belgeler ile birlikte yurt içinde yerleşim yerinin bulunduğu valiliğe, yurt dışında ise dış temsilciliklere bizzat yapılacak başvuru veya bu hakkın kullanılmasına ilişkin özel vekaletname ile vekil tarafından yapılacak başvuru sonucunda Bakanlık tarafından yapılacak inceleme neticesinde Türk vatandaşı olduğunun tespiti ve aile kütüğüne tescili mümkündür.
Çocuğun doğumu anında ana veya babadan en az biri Türk vatandaşı olmamasına rağmen Türkiye’de doğan çocuğun;
- Ana ve babası belli değil ise
- Ana ve babası vatansız ise
- Ana ve babası milli kanunları gereğince vatandaşlık kazanamamış ise
Çocuk herhangi bir ülkenin vatandaşlığını kazanamadığından ve Türkiye’de doğduğundan doğum anından itibaren Türk vatandaşlığını kazanır.
SONRADAN TÜRK VATANDAŞI OLMA
2.1. Genel Yolla Türk Vatandaşı Olma
Türk vatandaşı olmak isteyen yabancıların 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 11 inci maddesinde belirtilen şartları gerçekleştirmesi gerekmektedir.
Türk vatandaşı olmak isteyen yabancının;
- Kendi milli kanununa göre veyahut vatansız ise Türk kanunlarına göre ergin ve ayırt etme gücüne sahip olması gerekmektedir.
- Başvuru tarihinden geriye doğru Türkiye’de kesintisiz beş yıl ikamet etmesi gerekmektedir.
- Türkiye’de yerleşmeye karar verdiğini davranışları ile teyit etmesi gerekmektedir.
- Genel sağlık bakımından tehlike teşkil eden bir hastalığı bulunmaması gerekmektedir.
- İyi ahlak sahibi olması gerekmektedir.
- Yeteri kadar Türkçe konuşabilmesi gerekmektedir.
- Türkiye’de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini sağlayacak gelire veya mesleğe sahip olması gerekmektedir.
- Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmaması gerekmektedir.
Yukarıdaki şartların tamamını sağlayan yabancı bizzat veya bu hakkın kullanılmasına ilişkin özel vekâletname ile vekili aracılığı ile Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından istenen belgelerle birlikte yerleşim yerinin bulunduğu valiliğe başvurmalıdır. Başvuru sonucunda Bakanlık tarafından yabancının yukarıda belirtilen şartları taşıdığının tespit edilmesi halinde yabancı Türk vatandaşı olabilir. Ancak yukarıdaki şartlardan en az birini taşımadığı tespit edilen yabancının Türk vatandaşlığı başvurusu reddedilmektedir.
2.2. İstisnai Yolla Türk Vatandaşı Olma
- Türkiye’ye sanayi tesisleri getiren veya bilimsel, teknolojik, ekonomik, sosyal, sportif, kültürel, sanatsal alanlarda olağanüstü hizmeti geçen ya da geçeceği düşünülen ve ilgili bakanlıklarca haklarında gerekçeli teklifte bulunulan yabancılar
- Türkiye’de çalışmayan ancak Cumhurbaşkanınca belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yaparak ikamet izni alan yabancılar ile Turkuaz Kart sahibi yabancılar ve bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu
- Vatandaşlığa alınması zaruri görülen yabancılar
- Göçmen olarak kabul edilen yabancılar
Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla; 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 11 inci maddesinde belirtilen şartlara bakılmaksızın Cumhurbaşkanı kararı ile Türk vatandaşı olabilir.
İstisnai yolla Türk vatandaşlığı kazanabilmek için bizzat veya bu hakkın kullanılmasına ilişkin özel vekâletname ile vekili aracılığı ile Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından istenen belgelerle birlikte yurt içinde yerleşim yerinin bulunduğu valiliğe, yurt dışında ise dış temsilciliklere başvuru yapılması gerekmektedir.
Türkiye’de çalışmayan ancak Cumhurbaşkanınca belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yaparak Türk vatandaşlığı alabilmek için gerekli şartlar 06/01/2022 tarihinde 31711 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 5072 sayılı Cumhurbaşkanı Kararnamesi ile belirlenmiştir. Buna göre aşağıdaki şartlardan en az birini gerçekleştiren ve ilgili kurumdan Uygunluk Belgesi alan yabancılar istisnai yolla Türk vatandaşı olma hakkı kazanabilecektir.
- En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında sabit sermaye yatırımı gerçekleştirmek
- En az 400.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarındaki kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulmuş ya da üzerinde yapı bulunan arsa vasıflı taşınmazı tapu kayıtlarına üç yıl satılmaması şerhi koyulmak şartıyla satın almak
- En az 50 kişilik istihdam oluşturmak
- En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında mevduatı üç yıl tutma şartıyla Türkiye’de faaliyet gösteren bankalara yatırmak
- En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında Devlet borçlanma araçlarını üç yıl tutmak şartıyla satın almak
- En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında gayrimenkul yatırım fonu katılma payı veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma payını en az üç yıl elinde tutma şartıyla satın almak
- En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında katkı payını, kapsamı Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından belirlenen fonlarda tutma ve üç yıl sistemde kalma şartıyla bireysel emeklilik sistemine yatırmak
2.3. Evlenme Yoluyla Türk Vatandaşı Olma
En az üç yıldan beri bir Türk vatandaşı ile evli olan ve evliliği devam eden yabancılar
- Aile birliği içinde yaşama
- Evlilik birliği ile bağdaşmayacak bir faaliyette bulunmama
- Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmama
Şartlarını bir arada gerçekleştirmesi halinde Türk vatandaşı olabilir.
Evlenme yoluyla Türk vatandaşı olabilmek için bizzat veya bu hakkın kullanılmasına ilişkin özel vekâletname ile vekili aracılığı ile Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından istenen belgelerle birlikte yurt içinde yerleşim yerinin bulunduğu valiliğe, yurt dışında ise dış temsilciliklere başvuru yapılması gerekmektedir.
Başvurudan sonra Türk vatandaşı eşin ölümü nedeniyle evliliğin sona ermesi halinde aile birliği içinde yaşama şartı aranmaz.
Evlenme ile Türk vatandaşlığını kazanan yabancılar evlenmenin butlanına karar verilmesi halinde evlenmede iyi niyetli iseler Türk vatandaşlığını muhafaza ederler. Bu durumda Türk vatandaşlığı kazanan yabancının Türk vatandaşlığını muhafaza edip etmeyeceği konusu Valilik aracılığıyla Bakanlıktan sorulur.
2.4. Evlat Edinilme Yoluyla Türk Vatandaşı Olma
Türk vatandaşı tarafından evlat edinilen ergin olmayan yabancı kişi; milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla, Türk vatandaşı olabilir.
2.5. Seçme Hakkı Yoluyla Türk Vatandaşı Olma
Önceden Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybetmiş olan ana veya babasına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybetmiş olan çocuk ergin olmasından itibaren üç yıl içinde Türk vatandaşlığını kazanmak için yazılı bildirimde bulunması halinde seçme hakkını kullanmak suretiyle Türk vatandaşı olabilir.
2.6. K.K.T.C Vatandaşlarının Türk Vatandaşı Olması
Doğumla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı olup Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen kişiler, Türk vatandaşı olmak istediklerini yazılı olarak beyan ettikleri takdirde, Bakanlık kararı ile Türk vatandaşı olabilirler. Bu durumda Türk vatandaşı olan kişinin eşi Türk vatandaşı olamaz. Ancak ana veya babanın velayeti kendisinde bulunan çocukları, diğer eşin muvafakat etmesi halinde Türk vatandaşlığını kazanır. Muvafakat verilmemesi halinde ana veya babanın mutad meskeninin bulunduğu ülkedeki hakim kararına göre işlem yapılır. Ana ve baba birlikte Türk vatandaşı olur ise çocukları da Türk vatandaşı olabilir.
TÜRK VATANDAŞLIĞI BAŞVURUSU NEDEN REDDEDİLİR? RET SEBEPLERİ NELERDİR?
Türk vatandaşı olmak isteyen yabancı Türk vatandaşı olmak için yukarıda bahsetmiş olduğumuz hangi yola başvurduysa Türk vatandaşı olmak için başvurduğu yolun şartlarını sağlamalıdır. Aksi takdirde Türk vatandaşlığı başvurusu reddedilir.
Sonradan Türk vatandaşı olmak isteyen yabancı Türk vatandaşı olmak için yukarıda bahsetmiş olduğumuz hangi yola başvurursa başvursun millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunduğu gerekçesi ile Türk vatandaşlığı başvurusu reddedilebilir.
Başvuru yaparken sunulması istenen bilgi ve belgelerde eksiklik veya yanlışlık olması halinde de başvuru reddedilmektedir.
Başvuru aşamasında ödenmesi gereken vergi, harç veya diğer mali yükümlülüklerin zamanında ödenmemesi halinde de başvuru reddedilmektedir.
- ‘’TAKDİR YETKİSİ’’ SEBEBİYLE VATANDAŞLIK REDDİ NEDİR?
Yetkili makam kararıyla vatandaşlığın kazanılmasında, Türk vatandaşlığı kazanmak için gerekli şartları sağlayan yabancının Türk vatandaşlığını kazanıp kazanmayacağı noktasında karar merci olan idarenin Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun 10. Maddesi uyarınca takdir yetkisi bulunmaktadır. Yetkili makam kararıyla vatandaşlık kazanımı konusunda idareye verilen takdir yetkisi, Türk vatandaşlığına alınma bakımından şartları sağlayan bir yabancının Türk vatandaşlığına alınıp alınmaması hususunda idareye hareket serbestisi sağlamaktadır.
Başka bir deyişle, Türk vatandaşı olmak isteyen yabancı Türk vatandaşı olmak için aranan şartları sağlıyor olsa bile mutlaka Türk vatandaşı olacağı anlamına gelmemektedir. Yetkili makam kararıyla vatandaşlığın kazanılmasında karar mercii olan idare takdir yetkisini kullanarak Türk vatandaşı olmak için gerekli tüm şartları sağlayan yabancının Türk vatandaşlığı başvurusunu reddetme hakkına sahiptir. Ancak idare takdir yetkisine dayanarak keyfî uygulamalar yapamaz. İdare takdir yetkisini kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun kullanmak durumundadır.
- MİLLİ GÜVENLİK VE KAMU DÜZENİ BAKIMINDAN ENGEL TEŞKİL EDECEK BİR HALİN OLMASI SEBEBİYLE VATANDAŞLIK REDDİ NEDİR?
Sonradan Türk vatandaşı olmak isteyen yabancı Türk vatandaşı olmak için hangi yola başvurursa başvursun Türk vatandaşı olabilmek için millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmama şartını gerçekleştirmesi gerekmektedir. Türk vatandaşlığı başvurusunda bulunan yabancının Türkiye Cumhuriyeti’nin millî güvenliği ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hâli bulunmamalıdır. Aksi takdirde vatandaşlık başvurusu reddedilir.
Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik uyarınca; yabancının Türk vatandaşlığını kazanmasında millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir halinin bulunup bulunmadığının tespiti için yerleşim yerinin bulunduğu güvenlik birimlerinden soruşturma, Millî İstihbarat Teşkilâtı Müsteşarlığından ve Emniyet Genel Müdürlüğünden arşiv araştırması istenir.
Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 72. Maddesinin 5. Fıkrası uyarınca;
‘’İlgili kurumlarca yapılan araştırma sonucunda Anayasa ile kurulu devlet düzenini yıkma yolunda faaliyette bulunduğu, bu faaliyetlerde bulunanlarla işbirliği yaptığı veya bunları maddi olarak desteklediği, Türkiye Cumhuriyetinin ülkesi ve milleti ile bölünmez bütünlüğüne karşı yurt içinde veya dışında, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlarla ilgili faaliyetlerde bulunduğu, isyan, casusluk ve vatana ihanet suçlarına katıldığı, silah ve uyuşturucu madde kaçakçılığı, insan kaçakçılığı ve insan ticareti yaptığı veya bunlarla ilişki içerisinde bulunduğu tespit edilenler ile taksirli suçlar hariç olmak üzere ertelenmiş, zamanaşımına uğramış, hükmün açıklanması geriye bırakılmış, paraya çevrilmiş veya affa uğramış olsa dahi, altı aydan fazla hapis cezası alanlar Türk vatandaşlığını kazanamaz.’’
Dolayısı ile güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 72. Maddesinin 5. Fıkrası kapsamında eylemi veya durumu tespit edilen kişilerin vatandaşlık başvurusu reddedilmektedir.
Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 16. Maddesinin 2. Fıkrasının (ç) bendi uyarınca ise, Türk vatandaşlığının genel olarak kazanılması yolu ile Türk vatandaşlığı başvurusunda bulunan herhangi bir suçtan dolayı yargılaması devam eden veya hükümlü ya da tutuklu olan yabancıların vatandaşlık başvurusu reddedilmektedir.
- SAHTE EVLİLİK SEBEBİYLE VATANDAŞLIK REDDİ NEDİR?
Gerçek bir aile kurma amacı olmayan eşlerin sadece evliliğin sağladığı birtakım haklardan yararlanmak için yapmış olduğu evliliğe sahte evlilik denebilir. Türk hukukunda yabancılar evlenme yoluyla Türk vatandaşlığı kazanabildiği için, idare yabancıların Türk vatandaşları ile yapmış olduğu evliliklerde asıl amacın aile kurmak mı yoksa Türk vatandaşlığı kazanmak mı olduğu noktasında ayrıntılı araştırmalar yapmaktadır. Evliliğin gerçek bir evlilik olup olmadığı konusunda idarenin hem denetim yetkisi hem de takdir yetkisi vardır.
Yurt içinden yapılan evlenme yoluyla Türk vatandaşlığı başvurularında, evliliğin gerçek bir evlilik olup olmadığının tespiti vatandaşlık başvuru inceleme komisyonu tarafından yapılmaktadır. Başvuru inceleme komisyonunun evliliğin gerçek bir evlilik olup olmadığını araştırma yetkisi bulunmaktadır. Bu yetki çerçevesinde Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancı ve Türk vatandaşı eşi, komisyon tarafından, ayrı ayrı ve birlikte mülakata tâbi tutulmaktadır.
Yurt dışından gerçekleşen evlenme yoluyla Türk vatandaşlığı başvurularında ise, evliliğin gerçek bir evlilik olup olmadığının tespiti konsolosluk işlemlerinden sorumlu muavin konsolos veya daha üst yetkili tarafında gerçekleştirilmektedir.
Evliliğin gerçek bir evlilik olup olmadığının tespiti noktasında yapılacak mülakatta komisyon tarafından tespit edilmesi gereken hususlar şunlardır:
- Evliliğe ait ortak bir yerleşim yerinin bulunup bulunmadığı
- Eşler arasında evlilikten doğan sorumlulukların yerine getirilip getirilmediği
- Eşlerin evlilikten önce karşılaşıp karşılaşmadıkları
- Eşlerin isim, adres, vatandaşlık, meslek, iş gibi kişisel bilgileriyle ilgili detayları bilip bilmedikleri, birbirlerini ilgilendiren diğer önemli konular hakkında yanılıp yanılmadıkları
- Eşlerin tam olarak anlaşabildikleri bir dili anlaşılır bir şekilde konuşup konuşmadıkları
- Eşlerden birinin önceki evliliklerinde anlaşmalı evlilik veya ikamet düzensizliklerinin olup olmadığı
- Evliliğin menfaat karşılığı yapılmış anlaşmalı bir evlilik olup olmadığı
Mülakat sonucunda oluşan olumlu veya olumsuz kanaat, mülakat formuna açıkça yazıldıktan sonra, dosya karar alınmak üzere, il nüfus ve vatandaşlık müdürlüğü veya ilgili dış temsilcilik tarafından İçişleri Bakanlığı’na gönderilmektedir.
Yapılan araştırmalar ve mülakatlar sonucunda idarede olumsuz kanaat oluşması halinde sahte evlilik sebebiyle Türk vatandaşlığı başvurusu reddedilmektedir.
- TERÖR BAĞLANTISI SEBEBİYLE VATANDAŞLIK REDDİ NEDİR?
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması neticesinde Türk vatandaşlığı başvurusunda bulunan yabancının herhangi bir terör örgütüne veya radikal oluşumlara üye olduğu, herhangi bir terör örgütü veya radikal oluşum mensubu olduğu, herhangi bir terör örgütü veya radikal oluşum ile iltisakı bulunduğu, terör örgütü veya radikal oluşum yapılanması içerisinde faaliyet gösteren şahıslarla ilişki ve irtibatının olduğu, Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlarla ilgili faaliyetlerde bulunduğu, herhangi bir terör eylemine karıştığı tespit edilir ise yabancının milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir halinin bulunduğu gerekçesi ile vatandaşlık başvurusu reddedilir.
- İNTERPOL ARAMASI SEBEBİYLE VATANDAŞLIK REDDİ NEDİR?
Vatandaşlık başvurusunun reddi sebepleri, her bir vatandaşlık kazanma yolu için ayrıca belirlenmişse de tüm vatandaşlık kazanma yollarında dikkate alınan bir ret sebebi bulunmaktadır. Bu ret sebebi ise başvurucunun milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir halinin bulunmasıdır. Başvurucu hakkında İnterpol araması olması da idare tarafından milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir halinin bulunması olarak değerlendirilmekte olup bu sebeple vatandaşlık başvuruları reddedilmektedir.
İnterpol, Uluslararası Kriminal Polis Teşkilatı olarak bilinen bir uluslararası polis teşkilatıdır. Üye ülkeler arasında suçla mücadelede işbirliği yapmak amacıyla kurulan Interpol, dünya genelinde suçluların takibi, bilgi paylaşımı ve uluslararası adli işbirliği sağlar. İnterpol kırmızı bülten kaldırma işlemi için İNTERPOL merkezine yazılı başvuru yapılması ve sürecin takip edilmesi gerekir. İnterpol araması nedeniyle vatandaşlık başvurusu reddedilen yabancının öncelikle İnterpol aramasının kaldırılması, akabinde vatandaşlık reddi kararına karşı yasal süresi içerisinde iptal davası açması gerekmektedir. Bu hususta “İnterpol araması kaldırma ve kırmızı bülten kaldırma” isimli yazımıza göz atabilirsiniz.
İnterpol’ün bir yargılama mekanizması olmaması, genel merkezinin Fransa’da olması, Türkçe dili dışında hizmet vermesi, sürecin aşırı detaylı olması sebepleriyle deneyimli bir interpol avukatından destek almak başvurunun başarılı ve kısa sürede sonuçlanmasını sağlayacaktır.
TÜRK VATANDAŞLIĞI BAŞVURUSU REDDİ KARARINA KARŞI İTİRAZ YOLU
Türk Vatandaşlığı başvurusunun reddedilmesi halinde, ret kararının tebliğinden itibaren altmış gün içerisinde Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü nezdinde itiraz yoluna başvurulabilir. Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü itirazı otuz gün içerisinde inceleyerek karara bağlamak durumundadır. İtiraz yoluna başvurulması dava açma süresini durdurur. Müdürlük itirazı reddedebilir, itirazı kabul edebilir veyahut itiraza otuz gün içerisinde herhangi bir cevap vermeyebilir. Otuz gün içerisinde herhangi bir cevap verilmemesi halinde itiraz reddedilmiş sayılır. İtirazın reddedilmesi veyahut otuz gün içerisinde Müdürlük tarafından herhangi bir cevap verilmemesi sebebiyle itirazın reddedilmiş sayılması halinde yabancının idare mahkemesinde iptal davası açma hakkı da bulunmaktadır.
TÜRK VATANDAŞLIĞI BAŞVURUSU REDDİ KARARINA KARŞI DAVA YOLU
Türk Vatandaşlığı başvurusunun reddedilmesi halinde ret kararının tebliğinden itibaren altmış gün içerisinde ret kararının iptali için dava açılabilir. Kişi öncelikle itiraz yoluna gitmek zorunda değildir. İster ret kararına karşı itiraz edip itirazın reddedilmesi veya reddedilmiş sayılmasını bekleyerek dava yoluna başvurur ister direkt olarak iptal davası açabilir. Ancak kişi öncelikle itiraz yoluna başvurmuş ise dava açma süresi durur ve itiraz reddedilir veyahut reddedilmiş sayılırsa dava açma süresi kaldığı yerden tekrar işlemeye başlar. Bu nedenle itiraz ve dava açma sürelerinin titizlikle hesaplanması ve takip edilmesi gerekmektedir.
- Türk Vatandaşlığı Başvurusu Reddi Kararı İptal Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme
Türk vatandaşlığı başvurusu reddi kararına karşı açılan iptal davasında görevli mahkeme İdare Mahkemesidir. Dava İçişleri Bakanlığı’na karşı açıldığından yetkili mahkeme Ankara İdare Mahkemeleridir.
- Türk Vatandaşlığı Başvurusu Reddi Kararı İptal Davasında Davacı ve Davalı
Türk vatandaşlığı başvurusu reddi kararına karşı açılan iptal davasında davacı, vatandaşlık başvurusu reddilen yabancıdır. Davalı ise İçişleri Bakanlığı’dır.
VATANDAŞLIK BAŞVURUSU REDDİNE İTİRAZ VE İPTAL DAVASINDA İDARENİN TAKDİR YETKİSİ
Yetkili makam kararıyla vatandaşlığın kazanılmasında karar mercii olan idare, takdir yetkisini kullanarak Türk vatandaşı olmak için gerekli tüm şartları sağlayan yabancının Türk vatandaşlığı başvurusunu reddetme hakkına sahiptir. Bu nedenle, Türk vatandaşlığı başvurusu yapan yabancı Türk vatandaşı olabilmek için gerekli tüm şartları sağlamasına rağmen idarenin takdir yetkisi nedeniyle Türk vatandaşlığı başvurusu reddedilebilir. Ancak idare takdir yetkisini kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun kullanmalıdır. İdare takdir yetkisine dayanarak keyfî uygulamalar yapamaz. Bu nedenle, idarenin takdir yetkisini kullanarak Türk vatandaşlığı başvurusunu reddetmesi halinde de itiraz ve/veya iptal davası yoluna başvurulabilmektedir. İdare Mahkemesi nezdinde iptal davası açılması halinde idarenin takdir yetkisini hukuka uygun kullanıp kullanmadığı Mahkeme tarafından denetlenmektedir.
VATANDAŞLIK REDDİ EMSAL MAHKEME KARARLARI
Evlenme yoluyla Türk vatandaşlığına geçme başvurusunun reddi davasında Ankara 10. İdare Mahkemesi, 2023/220 E., 2023/1222 K., “….Ancak davalı idareye tanınan bu yetkinin kullanımının mutlak ve sınırsız olmadığı, kamu yararı amacı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olduğu, bu yetkiye dayanılarak tesis edilen işlemlerin de hukuken geçerli nedenlere dayanması gerektiği, takdir yetkisine dayanan işlemlerin sebep ve maksat bakımından yargı denetimine tabi bulunduğu hususları idare hukukunun bilinen ilkelerindendir…” Takdir yetkisinin idare tarafından sınırsızca kullanılamayacağını, kamu düzeni kapsamında daha dar kamu yararına hizmet amaçlı kullanılacağını açıklamıştır.
2008 yılında bir Türk vatandaşı ile evlenen yabancının bu evlilikten iki çocuğa sahip olduğunun ve İl Emniyet müdürlüğü tarafından yapılan soruşturma sonucunda EGM ve MİT arşivlerinin olumlu olmasına rağmen hakkında daha önceden verilmiş olan tahdit kayıtları gerekçe gösterilerek idarenin takdir yetkisi kapsamında reddettiği başvurunun hukuka aykırı olduğuna ilişkin karar verilmiştir.
“…Olayda, davacının 2008 yılında Türk vatandaşı ile evlendiği ve bu evlilikten olma iki çocuğunun bulunduğu, dava konusu başvuru sonrasında hakkında yapılan araştırma neticesinde evlendikten sonra iyi ahlak sahibi olmadığını gösterir herhangi bir olgunun bulunmadığı, İl Emniyet Tahkikat sonucu, Komisyon görüsü, EGM ve MIT arşiv sonucunun olumlu olarak neticelendiği, davacı hakkında konulan tahdit kayıtlarının da kaldırıldığı dikkate alındığında, evlilik tarihinden önceki fiil ve davranışlar esas alınarak davacının başvurusunun reddedilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır…”
Daha sonrasında karara karşı davalı idare tarafından istinaf kanun yoluna başvuru yapılmıştır. Ankara Bölge İdare Mahkemesi 10. İdari Dava Dairesi 2023/5444 E., 2023/4831 K. kararı ile davalı idarenin istinaf istemi reddedilmiştir.
“…Ankara 10. İdare Mahkemesi’nce verilen 07/06/2023 gün ve E:2023/220, K:2023/1222 sayılı karar usul ve hukuka uygun olup kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, davalı tarafın istinaf isteminin REDDINE, yargılama giderlerinin başvuruda bulunan taraf üzerinde bırakılmasına…”
VATANDAŞLIK REDDİ YÜRÜTMENİN DURDURULMASI EMSAL MAHKEME KARARLARI
Ankara 4. İdare Mahkemesi 2023/1317 E. sayılı ve 17/08/2023 tarihli kararında;
” Olayda; davalı idarece, davacı hakkında yapılan tahkikat sonucu Emniyet Genel Müdürlüğü ve MİT Başkanlığından edinilen, Türk vatandaşı eşinin, milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından sakıncalı olabileceği, .. rütbesiyle görev yapmakta iken KHK ile ihraç edildiği, FETÖ/PDY mahrem hizmetler yapılanmasında yer alan örgüt mensuplarınca haberleşme amaçlı kullanıldığı değerlendirilen sabit hatlar üzerinden irtibatlanan Hava Kuvvetleri personelinin ardışık aramalarında adına kayıtlı GSM hattının bulunduğu yönündeki istihbari bilgiye dayanılarak reddedildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davacının vatandaşlık başvurusu Emniyet Genel Müdürlüğü ve MİT Başkanlığından edinilen eşi hakkındaki bilgilere dayanılarak reddedilmiş ise de, bu durumların davacının evlenme yolu ile Türk vatandaşlığını kazanmasına engel nitelikte olmadığı, …, Vatandaşlık İnceleme ve Araştırma Komisyonu tarafından hazırlanan mülakat formunda da; davacı ve eşinin aile birliği içinde yaşadıkları, müşterek bir çocuklarının bulunduğu, evlenme tarihinden önce veya sonra evlilik birliği ile bağdaşmayacak bir faaliyette bulunmadığı, kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir halinin olmadığı belirtilerek 5901 sayılı Kanun’un 16. maddesinde aranan şartları taşıdığı yönünde kanaat bildirildiği dikkate alındığında, evlenme yoluyla Türk vatandaşlığının kazanılması için öngörülen koşulları taşıdığı anlaşılan davacının bu yöndeki başvurusunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Nitekim, Ankara Bölge İdare Mahkemesi 10.İdari Dava Dairesi’nin benzer uyuşmazlıkta verdiği 26.12.2022 tarih ve E:2022/4934, K:2022/6309 sayılı kararı da bu yöndedir. Öte yandan, dava konusu işlemin uygulanmaya devam edilmesinin Türk Vatandaşlığına bağlı haklardan faydalanamayacak olan davacı açısından telafisi güç zararlara yol açabileceği de açıktır. Açıklanan nedenlerle; hukuka aykırılığı açık olan dava konusu işlemin; uygulanması halinde telafisi güç zararlar doğabileceğinden 2577 sayılı Kanunun 27. maddesi uyarınca teminat alınmaksızın yürütülmesinin durdurulmasına, kararın tebliğinden itibaren yedi (7) gün içerisinde Ankara Bölge İdare Mahkemesi nezdinde itiraz yolu açık olmak üzere 17/08/2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.”
SIKÇA SORULAN SORULAR
1-Evlilik Yoluyla Vatandaşlık Reddi Sebepleri Nelerdir?
En az üç yıldan beri bir Türk vatandaşı ile evli olan ve evliliği devam eden yabancılar, aile birliği içinde yaşama, evlilik birliği ile bağdaşmayacak bir faaliyette bulunmama ve millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmama şartlarını bir arada gerçekleştirmesi halinde Türk vatandaşı olabilir. Bu nedenle;
- Yabancının vatandaşlık başvurusu sırasında Türk vatandaşı ile en az üç yıldan beri evli olmaması halinde vatandaşlık başvurusu reddedilir.
- Türk vatandaşı olmak isteyen yabancı ile eşi aile birliği içinde yaşamıyorsa, evlilik sahte bir evlilik ise vatandaşlık başvurusu reddedilir. Bu noktada yurt içinde yapılan başvurularda evliliğin gerçek bir evlilik olup olmadığının tespiti için vatandaşlık başvuru inceleme komisyonu tarafından hazırlanmış birtakım sorular ile eşlere birlikte ve ayrı ayrı mülakat yapılır. Bu mülakatın sonucunda eğer komisyon evliliğin gerçek bir evlilik olmadığına, eşlerin aile birliği içerisinde yaşamadığına kanaat getirirse vatandaşlık başvurusu reddedilir. Ancak başvurudan sonra Türk vatandaşı eşin ölümü nedeniyle evliliğin sona ermesi halinde aile birliği içinde yaşama şartı aranmaz.
- Türk vatandaşı olmak isteyen yabancıya yönelik yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması neticesinde yabancının millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunduğu tespit edilirse vatandaşlık başvurusu reddedilir.
2-Evlilik Yoluyla Vatandaşlık Reddi Durumunda Başvurulacak Hukuki Yollar Nelerdir?
Ret kararının tebliğinden itibaren altmış gün içerisinde Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü nezdinde itiraz yoluna başvurulabilir. Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü itirazı otuz gün içerisinde inceleyerek karara bağlamak durumundadır. Müdürlük itirazı reddedebilir, itirazı kabul edebilir veyahut itiraza otuz gün içerisinde herhangi bir cevap vermeyebilir. Otuz gün içerisinde herhangi bir cevap verilmemesi halinde itiraz reddedilmiş sayılır. İtiraz yoluna başvurulması dava açma süresini durdurur. İtirazın reddedilmesi veyahut otuz gün içerisinde Müdürlük tarafından herhangi bir cevap verilmemesi sebebiyle itirazın reddedilmiş sayılması halinde ise dava açma süresi kaldığı yerden işlemeye başlar ve idare mahkemesinde dava açılabilir.
Yabancı isterse itiraz yoluna başvurmaksızın direkt olarak ret kararının tebliğinden itibaren altmış gün içerisinde ret kararının iptali için İdare Mahkemesi nezdinde dava açabilir.
3- Vatandaşlık Başvurusunun Takdir Yetkisi Gerekçesiyle Reddedilmesi Ne Demek ?
Yetkili makam kararıyla vatandaşlığın kazanılmasında, Türk vatandaşlığı kazanmak için gerekli şartları sağlayan yabancının Türk vatandaşlığını kazanıp kazanmayacağı noktasında karar merci olan idarenin takdir yetkisi bulunmaktadır. Başka bir deyişle, Türk vatandaşı olmak isteyen yabancı Türk vatandaşı olmak için aranan şartları sağlıyor olsa bile mutlaka Türk vatandaşı olacağı anlamına gelmemektedir. Ancak idare takdir yetkisine dayanarak keyfî uygulamalar yapamaz. İdare takdir yetkisini kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun kullanmak durumundadır.
4- Vatandaşlık başvurusu reddi kararı nasıl tebliğ edilir?
Vatandaşlık başvurusu reddi kararı Elektronik Vatandaşlık Sistemi vasıtasıyla tebliğ edilir.
5-Vatandaşlık başvurusu reddi kararına itiraz süresi ne zaman başlar?
Vatandaşlık başvurusu reddi kararının vatandaşlık başvurusu yapan kişiye tebliği ile birlikte altmış günlük itiraz süresi başlar.
6-Vatandaşlık başvurusu reddi kararına dava açma süresi ne zaman başlar?
Vatandaşlık başvurusu reddi kararının vatandaşlık başvurusu yapan kişiye tebliği ile birlikte altmış günlük dava açma süresi başlar. Ancak burada şunu unutmamak gerekir. Vatandaşlık başvurusu yapan kişi dava yoluna gitmeden önce itiraz yoluna başvurur ise, itiraz dava açma süresini durdurur. İtirazın reddedilmesi veyahut otuz günlük süre içerisinde cevap verilmediği için reddedilmiş sayılması halinde dava açma süresi tekrar işlemeye başlar. Bu durumda hak kaybı yaşamamak için sürelerin titizlikle ve doğru bir biçimde takip edilmesi gerekmektedir.
7-Vatandaşlık başvurusu reddi kararı sonrası tekrar başvuru yapılabilir mi?
Vatandaşlık başvurusu yapacak olan yabancı hangi yolu kullanarak Türk vatandaşı olmak istiyor ise, o yola ilişkin kanunda belirtilen şartları sağlaması halinde tekrar başvuru yapabilir.
8- Vatandaşlık Reddine İtiraz ve İptal Davası Süreçlerinde Avukat
Vatandaşlık başvurusu, belirli bir prosedüre tabidir ve başvuru sahiplerinin bu sürecin tüm aşamalarında belirli kriterleri karşılaması beklenir. Başvurunun reddedilmesi durumunda, başvuru sahibinin itiraz hakkı doğar. Vatandaşlık reddine itiraz ve iptal davaları, karmaşık ve teknik bilgi gerektiren hukuki süreçlerdir. Bu süreçlerde avukatın rolü, sadece hukuki bilgi sağlamakla sınırlı olmayıp, aynı zamanda müvekkillerinin haklarını koruma ve sürecin adil bir şekilde yürütülmesini sağlama konusunda da kritik öneme sahiptir.
VATANDAŞLIK BAŞVURUSU REDDİ İPTAL DAVASI DİLEKÇE ÖRNEĞİ
ANKARA ( ) İDARE MAHKEMESİNE
YÜRÜTMENİN DURDURULMASI İSTEMLİDİR.
DAVACI : Ad Soyad- Yabancı Kimlik Numarası – Adres
VEKİLİ : Av. AYSEL İREM KAP – Av. FERDİ KURNAZ – Av.BERKAY BAŞCI
DAVALI : İÇİŞLERİ BAKANLIĞI – T.C. İçişleri Bakanlığı, Bakanlıklar/ANKARA
KONU : Davalı idare tarafından müvekkilin vatandaşlık başvurusunun reddine ilişkin … tarihli, … karar sayılı idari işlemin iptali ile yürütmenin durdurulması talebimizden ibarettir.
TEBLİĞ TARİHİ : ../../..
AÇIKLAMALAR
1-Müvekkil …, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 16. Maddesi hükümleri uyarınca … Valiliği İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğüne … nvi dosya numarası ile ‘Evlenme Yoluyla Türk Vatandaşlığının Kazanılması’ başvurusu yapılmıştır. Akabinde davalı idare tarafından ../../.. tarihli ve … karar sayılı kararı ile müvekkilin vatandaşlık başvurusu reddedilmiştir. Söz konusu karar, müvekkile ../../.. tarihinde tebliğ edilmiştir. Davalı idare somut bir sebep belirtmeksizin müvekkilin vatandaşlık başvurusunu reddetmiştir. Haksız ve hukuki dayanaktan yoksun idari işlemin iptali için işbu davayı ikame etme gereği hasıl olmuştur. Şöyle ki;
2-Müvekkil, ../../.. doğumludur. Müvekkil, ../../.. tarihinde … TC kimlik numaralı ( AD SOYAD) ile evlenmiş olup evlilik birliği yaklaşık on beş yıldır devam etmektedir. Bu evlilik birliğinden iki müşterek kız çocukları bulunmaktadır.
Müvekkil, aile hayatını Türkiye’de aile ikamet izni almak suretiyle devam ettirmiş, 2022 tarihi itibariyle de evlenme yoluyla türk vatandaşlığının kazanılması başvurusu yapmıştır. Vatandaşlık dosyasına gerekli tüm evrakları ibraz etmiş, mülakatlara da yasal süreleri içerisinde katılmıştır. Ancak işbu davaya konu idari işlem ile vatandaşlık başvurusu reddedilmiştir.
Müvekkile tebliğ olunan red cevabında da görüleceği üzere davalı idare , red işleminin gerekçesini ” takdir yetkisi” olarak belirtmişse de müvekkil, yıllardır eşi ile birlikte Türkiye’de yasal şekilde ikamet etmekte olup davalı idare tarafından vatandaşlık başvurusu hiçbir hukuki dayanak olmaksızın reddedilmiştir.
06.04.2010 tarihli ve 27544 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 14 üncü maddesinde, Türk vatandaşlığının evlenme yoluyla kazanılması, yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kazanılması yolları arasında sayılmış; 28 inci maddesinin birinci fıkrasında, il emniyet müdürlüğünce evlenme yoluyla Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancının, (a) Aile birliği içinde yaşayıp yaşamadığı, (b) Evlilik birliği ile bağdaşmayacak şekilde fuhuş yapmak ve fuhuşa aracılık etmek gibi davranışlarının olup olmadığı, (c) Türk vatandaşlığını kazanmasında milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir halinin bulunup bulunmadığı hususlarının araştırılacağı hükmü yer almıştır.
Ülkemizde bulunduğu süre içerisine örnek bir vatandaş olarak hareket eden, on beş yıldır Türk Vatandaşı ile aile birliği içinde yaşayan ve herhangi bir adli sicil kaydı olmayan, Türk kamu düzenine aykırı faaliyet veya davranışı olmayan müvekkilin başvurusunun reddedilmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
3- İşbu davaya konu idari işlem olan “Evlenme Yoluyla Türk Vatandaşlığının Kazanılması Başvurusunun Reddi İşlemi’ hukuki dayanaktan yoksundur. Davalı idare tarafından red işlemine gerekçe olarak “Takdir Yetkisi” gösterilmiştir. Elbette ki idarelerin vatandaşlık başvurularını değerlendirmede takdir yetkisi bulunmaktadır. Ancak takdir yetkisi keyfilik demek değildir. Gerekli inceleme ve araştırmaları yaptıktan, bunları somut kanıtlarla destekledikten sonra takdir yetkisini kullanmalıdır. Takdir yetkisinin olduğu durumlarda bile idare haklı gerekçe göstermek zorundadır. İdare bu işlemin sebebini gerekçesinde belirterek ilgilisine bildirdiği takdirde demokratik ilkelere uygun hareket ederek hukuki güvenliği tesis etmiş olacaktır.
İdari işlemler sebepsiz yere ve soyut gerekçelerle tesis edilemez. Her bir idari işlemin somut vakıalara dayanan bir gerekçesinin olması zorunludur. İdari işlemlerin sebep ve amaç unsurları idari işlemin esasa ilişkin unsurlarını oluşturur. Bu iki unsurun oluşması halinde idari işlem tesis edilebilir.
Hukuk devletinin unsurlarından olan “hukuki güvenlik” ilkesi, devlet faaliyetlerinin önceden tahmin edilebilir, öngörülebilir olmasını ve takdir yetkisini zorlayan, keyfiliğe yol açacak kurallara yer verilmemesini gerektirir. “Belirlilik” ilkesi ise, maddi hukuk ve usul kurallarının önceden öngörülebilir bir açıklıkta olmasını ve kişilerin haklı beklentilerini bertaraf etmeyecek düzenlemeler yapılmasını içerir. Aksi takdirde, yetkilerin sınırlarının belirsizliği, takdir yetkisinin keyfiliğe dönüşmesine neden olur ve yasanın verdiği ucu açık yetki kullanımıyla tesis edilen işlemlerin hukuki denetimi de yasal engel nedeniyle gerektiği gibi yapılamaz. İlgili Kanun maddeleri gözetilmeksizin ikamet başvurusunun keyfi sebeplerle reddedilmesi hukuki belirlilik ve güvenlik ilkesine aykırıdır.
Anayasa Mahkemesinin bu konuyla ilgili kararına ( 7.4.2016 tarihli, Esas No:2015/94, Karar No:2016/27 ) göre;
“Anayasa’nın 2’nci maddesinde yer alan hukuk devletinin temel ilkelerinden biri belirliliktir. Bu ilkeye göre kanun düzenlemelerinin hem kişiler hem de idare yönünden herhangi bir tereddüde ve şüpheye yer vermeyecek şekilde açık, net, anlaşılır ve uygulanabilir olması ayrıca kamu otoritelerinin keyfi uygulamalarına karşı koruyucu tedbirler içermesi de gereklidir. Belirlilik ilkesi, hukuki güvenlikle bağlantılı olup birey hangi somut eylem ve olguya hangi hukuki müeyyidenin veya neticenin bağlandığını, bunların idareye hangi müdahale yetkisini doğurduğunu bilmelidir. Birey ancak bu durumda kendisine düşen yükümlülükleri öngörebilir ve davranışlarını belirler.
Hukuk güvenliği, normların öngörülebilir olmasını, bireylerin tüm eylem ve işlemlerinde devlete güven duyabilmesini, devletin de yasal düzenlemelerde bu güven duygusunu zedeleyici yöntemlerden kaçınmasını gerekli kılar. Hukuk Devletinin unsurları doktrinde de belirlenmiş olup, bunlardan konuyla ilgili iki tanesi ‘Hukuki Güvenlik’ ve ‘Belirlilik’ ilkeleridir. Bireyin devlete güven duyması, ancak hukuki güvenliğin sağlandığı bir hukuk devleti düzeninde mümkün olabilecektir. Anayasada öngörülen temel hak ve hürriyetlerin kullanılması ve insan haklarının insan hayatına egemen kılması için Devlet, bireylerin hukuka olan inançlarını ve güvenlerini korumakla yükümlüdür.”
Belirtilen kanun hükümlerinin ve protokol maddelerinin somut duruma uyarlandığında talebimizin ne kadar haklı olduğu açıktır.
4-Hukuka uygunluk karinesinden yararlanan idari işlem için, yürütmenin durdurulması kararı verilmemesi halinde, dava sonunda iptal kararı verilmesinin hiçbir faydası olmayacak, telafisi imkansız zararlar doğacaktır. Müvekkile vatandaşlık verilmemesi durumunda müvekkil, hem bu yıl için hem de gelecek yıllar için hak kaybına uğrayacaktır. Şöyle ki;
Müvekkil, soyut iddialarla reddedilen işlem sebebiyle, Türk vatandaşlığının sağladığı olanaklardan yararlanamamakta, çalışma izni ve oturum izni ile yaşamak zorunda, SGK hak ve imkanlarından yararlanamamaktadır. İdari işlemin yürütmesinin durdurulması kararı verilmez ise müvekkilin yaşamı bakımından telafisi güç ve imkansız zararlar oluşacaktır. İYUK m. 27’e uygun telafisi güç zararlar doğuracak ve açıkça hukuka aykırı işbu idari işlemin öncelikle yürütmesinin durdurulması bilahare iptal edilmesi gerekmektedir.
HUKUKİ SEBEPLER : İdari Yargılama Usulü Kanunu, 6458 sayılı YUKK, 5901 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu, Anayasa ve sair yasal mevzuat.
HUKUKİ DELİLLER : İçişleri Bakanlığının cevap yazısı, Vatandaşlık Dosyası, Danıştay Kararları, Nüfus Kayıt Örnekleri, Adli Sicil kayıtları, bilirkişi, yemin, tanık ve sair yasal delil.
SONUÇ VE İSTEM : Yukarıda izah edilen sebepler ve Sayın Mahkemenin re’sen nazara alacağı hususlar da dahil olmak üzere;
1-Davalı idarenin ../../.. tarihli ve … karar sayılı vatandaşlık başvurusunun reddi işleminin açıkça hukuka aykırı olması ile telafisi güç ve imkansız zararlar vereceğinden öncelikle YÜRÜTMESİNİN DURDURULMASINA,
2-Davalı idarenin ../../.. tarihli ve …. karar sayılı vatandaşlık başvurusunun reddi işleminin İPTALİNE ,
3-Yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini vekaleten talep ederim. ../../..
NOT: Vatandaşlık reddine karşı açılacak iptal davası dava dilekçesi örneği genel bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup örnek mahiyetindedir. Yabancının durumu, hangi yolla vatandaşlık başvurusu yapıldığı, hangi sebeple reddedildiği vb. hususlar farklılık göstermekte olup hukuki yardım alınması önem arz etmektedir.
SONUÇ
Vatandaşlık başvurusu, belirli bir prosedüre tabidir ve başvuru sahiplerinin bu sürecin tüm aşamalarında belirli kriterleri karşılaması beklenir. Başvurunun reddedilmesi durumunda, başvuru sahibinin itiraz hakkı ve keza iptal davası açma hakkı doğar. Vatandaşlık reddine itiraz ve iptal davaları, karmaşık ve teknik bilgi gerektiren hukuki süreçlerdir. Bu sebeple hukuki destek alınması önem arz etmektedir.