PATENT İHLALİ DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ
Patent, bir buluşun sahibine belirli bir süre boyunca o buluşu üretme, kullanma, satma veya ithal etme gibi münhasır haklar tanıyan resmi bir belgedir. Bu belge, buluş sahibinin emeğini ve yatırımını koruma amacı güder. Patent hakkı ise, bu belgeyle sağlanan ve buluş sahibine tanınan tekel niteliğindeki hakların bütünüdür. Bu haklar sayesinde buluş sahibi, izinsiz kullanım, üretim veya satış gibi durumlara karşı buluşunu koruma imkanına sahip olur.
- Patent İhlali Nedir?
- Patent Hakkına Tecavüz Sayılan Durumlar
- Patent Hakkı İhlali Durumunda Başvurulabilecek Hukuki Yollar
- Patent Hakkına Tecavüz Davaları
- İhlal Durumunda Başvurulabilecek İhtiyati Tedbirler
- Patent Hakkının İhlali Zamanaşımı
- Patent Başvurusuna İtiraz (TPE)
- Patent Hakkının Cezai Yaptırımları
- Patent Haklarının Uluslararası Korunması
- Patent İhlali Dava Dilekçesi Örneği
- Patent İhlali Davası Avukat
- Patent İhlali Dava Masrafları
Patent İhlali Nedir?
Patent ihlali, patentle korunan bir buluşun sahibinin izni olmaksızın üretilmesi, kullanılması, satılması, ithal edilmesi veya ticari amaçlarla elde bulundurulması durumudur. Bu tür fiiller, buluş sahibinin tekel hakkını ihlal eder ve hukuki yaptırımlara tabidir.
Patent Hakkına Tecavüz Sayılan Durumlar
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 141. maddesine göre, patent hakkına tecavüz sayılan fiiller şunlardır:
-
İzinsiz Üretim ve Taklit: Patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretmek veya taklit etmek.
-
İzinsiz Satış ve Dağıtım: İzinsiz üretilen veya taklit edilen ürünleri satmak, dağıtmak, ticaret alanına çıkarmak, ithal etmek veya ticari amaçla elde bulundurmak.
-
İzinsiz Usul Kullanımı: Patentle korunan bir usulün izinsiz olarak kullanılması veya bu usulle doğrudan elde edilen ürünlerin izinsiz olarak satılması, dağıtılması veya ticaret alanına çıkarılması.
-
Lisansın Kötüye Kullanımı: Patent sahibi tarafından verilen lisans haklarının izinsiz genişletilmesi veya üçüncü kişilere devredilmesi.
-
Gasp: Patent hakkının gasp edilmesi, yani patentin haksız yere başka bir kişi tarafından sahiplenilmesi.
Patent Hakkı İhlali Durumunda Başvurulabilecek Hukuki Yollar
Patent hakkı ihlal edilen buluş sahibi, çeşitli hukuki yollara başvurarak haklarını koruyabilir. Bu kapsamda başvurulabilecek hukuki yollar şunlardır:
-
Tecavüzün Tespiti Davası: Patent sahibinin, ihlal fiilinin varlığının tespiti için açtığı dava.
-
Tecavüzün Durdurulması ve Önlenmesi Davası: Devam eden ihlallerin durdurulması ve olası ihlallerin önlenmesi amacıyla açılan dava.
-
Maddi ve Manevi Tazminat Davası: İhlal nedeniyle uğranılan maddi ve manevi zararların tazmini için açılan dava.
-
El Koyma ve Mülkiyetin Devri Talebi: İhlal sonucu üretilen ürünlere ve üretimde kullanılan araçlara el konulması ve bunların mülkiyetinin patent sahibine devri talebi.
-
İhtiyati Tedbir Talebi: Dava sürecinde ihlalin devamını önlemek amacıyla geçici tedbirlerin alınması talebi.
Patent Hakkına Tecavüz Davaları
Patent hakkına tecavüz davaları, fikri ve sınai haklar hukuk mahkemelerinde görülmektedir. Bu davalarda, patent sahibinin talepleri doğrultusunda ihlalin tespiti, durdurulması, zararların tazmini ve diğer hukuki koruma yolları değerlendirilir. Dava sürecinde, ihlalin niteliği, kapsamı ve meydana gelen zararların boyutu gibi unsurlar dikkate alınır.
İhlal Durumunda Başvurulabilecek İhtiyati Tedbirler
Patent ihlali durumlarında, dava sonuçlanana kadar geçecek sürede patent sahibinin haklarının korunması amacıyla ihtiyati tedbirler talep edilebilir. Bu tedbirler arasında, ihlal fiillerinin durdurulması, ihlale konu ürünlere el konulması ve bu ürünlerin satışının engellenmesi gibi önlemler bulunmaktadır. İhtiyati tedbir talepleri, mahkemeye sunulan deliller ve ihlalin aciliyeti göz önünde bulundurularak değerlendirilir.
Patent Hakkının İhlali Zamanaşımı
Patent hakkına tecavüz nedeniyle açılacak davalarda, Türk Borçlar Kanunu’nun haksız fiillere ilişkin zamanaşımı hükümleri uygulanır. Buna göre, zarar görenin zararı ve faili öğrendiği tarihten itibaren 2 yıl ve her hâlükârda fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren 10 yıl içinde dava açılması gerekmektedir. Bu sürelerin geçirilmesi durumunda, dava açma hakkı zamanaşımına uğrar.
Patent Başvurusuna İtiraz (TPE)
Türkiye’de patent başvuruları, Türk Patent ve Marka Kurumu (TPE) tarafından incelenir ve Resmi Patent Bülteni’nde yayımlanır. Üçüncü kişiler, bu yayım tarihinden itibaren belirli bir süre içinde başvuruya itiraz edebilirler. İtirazlar, genellikle başvurunun patentlenebilirlik kriterlerini karşılamadığı veya önceki haklara tecavüz ettiği iddialarına dayanır. TPE, yapılan itirazları değerlendirerek başvurunun kabulü veya reddi yönünde karar verir.
Sonuç olarak, patent haklarının korunması, buluş sahipleri için büyük önem taşımaktadır. İhlal durumlarında, yasal hakların etkin bir şekilde kullanılması
tabidir. Patent sahipleri, hem hukuki hem de cezai yollarla haklarını savunabilir ve ihlal eden taraflara karşı yaptırımlar uygulanmasını talep edebilir.
Patent Hakkının Cezai Yaptırımları
Patent ihlali yalnızca hukuki yaptırımlarla sınırlı kalmaz; bazı durumlarda ceza hukuku kapsamında da değerlendirilerek cezai yaptırımlar uygulanabilir. 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK) ve Türk Ceza Kanunu (TCK) çerçevesinde, fikri ve sınai haklara yönelik ihlallerde suç teşkil eden fiiller için hapis cezası ve para cezası öngörülmüştür.
Patent hakkına tecavüz eden kişilere karşı uygulanabilecek cezai yaptırımlar şunlardır:
- Taklit ve sahtecilik suçları kapsamında cezalar: Patentli bir ürünün izinsiz olarak üretilmesi ve satılması halinde hapis cezası ve adli para cezası verilebilir.
- Ticari alanda haksız rekabet kapsamında cezalar: Patent hakkını ihlal eden işletmeler hakkında haksız rekabetten dolayı dava açılabilir ve mahkeme tarafından faaliyetleri durdurulabilir.
- El koyma ve imha: Mahkeme kararıyla ihlale konu ürünlere el konulabilir ve bunların imhasına karar verilebilir.
Bu cezai yaptırımlar, patent sahiplerinin haklarını korumak ve ihlalleri önlemek amacıyla uygulanmaktadır.
Patent Haklarının Uluslararası Korunması
Patent hakları, yalnızca başvurunun yapıldığı ülke sınırları içinde korunur. Ancak uluslararası patent anlaşmaları sayesinde, farklı ülkelerde de patent koruması sağlanabilir.
Patent haklarının uluslararası korunmasını sağlayan başlıca sistemler şunlardır:
- Patent İşbirliği Anlaşması (PCT): Dünya çapında patent başvurusu yapılmasını kolaylaştırır.
- Avrupa Patent Sözleşmesi (EPC): Avrupa ülkelerinde geçerli patent başvurularını düzenler.
- Mütekabiliyet Esasına Dayalı İkili Anlaşmalar: Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalar çerçevesinde, bazı ülkelerde karşılıklı olarak patent koruması sağlanabilir.
Bu sistemler sayesinde, buluş sahipleri birden fazla ülkede patent koruması elde edebilir ve ihlallere karşı uluslararası düzeyde mücadele edebilirler.
Patent hakkı, buluş sahiplerine hukuki koruma sağlayan önemli bir mülkiyet hakkıdır. Bu hak sayesinde, patent sahipleri buluşlarını izinsiz kullanımlara karşı koruyabilir ve ihlal durumlarında hukuki ve cezai yollara başvurabilirler.
Patent ihlalleriyle mücadele etmek ve patent haklarını en iyi şekilde korumak için:
- Patent başvurularının doğru ve eksiksiz yapılması,
- Patent haklarının düzenli olarak takip edilmesi,
- İhlal durumunda hızlı hukuki aksiyon alınması,
- Uluslararası patent sistemlerinden faydalanarak küresel koruma sağlanması önemlidir.
Patent İhlali Dava Dilekçesi Örneği
“(1) Aşağıdaki fiiller, patent veya faydalı model hakkına tecavüz sayılır:
a) Patent veya faydalı model sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu taklit etmek.
b) Kısmen veya tamamen taklit suretiyle meydana getirildiğini bildiği ya da bilmesi gerektiği hâlde tecavüz yoluyla üretilen buluş konusu ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak.
ç) Patent veya faydalı model hakkını gasp etmek.
d) Patent veya faydalı model sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans veya zorunlu lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek.”
İşbu madde uyarınca patent hakkına tecavüz neticesi doğuracak birden fazla fiil bulunmakta olup davalılar tarafından patente konu ürünün hem üretilmesi hem de satılması ile ayrı ayrı tecavüz neticesi gerçekleşmiştir.
NOT : Patent ihlali dava dilekçesi örneği genel bilgiler ışığında örnek olması için hazırlanmıştır. Her uyuşmazlık bakımından farklı değerlendirmeler gerekmektedir. Patent ihlali dava dilekçesi örneğinde önemli hususların öne sürülmemesi ya da eksik öne sürülmesi sonradan toparlanması mümkün olmayan sorunlara sebebiyet vermektedir. Patent ihlali dava dilekçesi örneği her durum için yeterli gelmemektedir. Patent ihlali dava dilekçesi örneği kişiye ve olaya özgü hazırlanmalıdır.
Patent İhlali Davası Avukat
Patent ihlal davası, hukuki bilgi ve deneyim gerektiren karmaşık bir işlemdir. Bu nedenle, süreç boyunca bir avukattan destek almak tarafların hak kaybını önlemek açısından önemlidir. Alanında uzman bir avukat, itiraz dilekçesinin hazırlanması, TPE ve mahkeme süreçlerinin yönetimi gibi aşamalarda profesyonel destek sağlar. Ayrıca, itirazın hukuki dayanaklarının oluşturulmasında da etkin bir rol oynarlar. Patent ihlal davası avukat ile takip edilen bir davadır.
Patent İhlali Dava Masrafları
Patent ihlal davası masrafları 2025 yılı için ortalama 5.000,00 TL ile 15.000,00 TL arasındadır. Patent ihlal dava masrafları açılacak olan davanın türüne, davalı ve davacı sayısına, keşif ve bilirkişi gerekliliğine göre değişmektedir. Patent ihlal dava masrafını buraya tıklayarak hesaplayabilirsiniz.