https://baf.av.tr/doktorlarin-verg…rgi-incelemeleri/ DOKTORLARIN VERGİ SORUMLULUĞU VE VERGİ İNCELEMELERİ

DOKTORLARIN VERGİ SORUMLULUĞU VE VERGİ İNCELEMELERİ (2025)

Doktorlar, mesleğini bağımsız olarak kendi nam ve hesabına sürdürebileceği gibi kamu ya da özel hastanelerde belirli ücret karşılığı çalışabilmektedir. Kamuda çalışan ya da salt özel hastanede tam zamanlı bir ücret karşılığı çalışan doktorların vergi yükümlülüğü bulunmamaktadır. Ancak bir yere bağlı olmaksızın bağımsız çalışan ya da özel hastanelerdeki çalışmasına ek olarak bağımsız iş yapan ya da özel hastanelerde işlem başı ücret alarak doktorların vergilendirilmesi hakkında çeşitli noktalar bulunmakta olup bu yazımızda onlardan bahsedeceğiz.

ÖZEL HASTANELERDE ÇALIŞAN DOKTORLARIN VERGİLENDİRİLMESİ

Özel hastanede çalışan doktor ücret karşılığı çalışan olabileceği serbest meslek kazancı ile bağlı olmaksızın çalışan bir kimse de olabilir. Ücret karşılığı çalışan doktor iş kanunu hükümlerine tabi olup işçi statüsünde değerlendirilecek ve vergisel sorumluluğu olmayacaktır.

Özel hastaneden gelir elde eden doktorun bu gelirinin ücret mi yoksa serbest meslek kazancı mı sayılacağı şu kriterlere göre tespit edilir.

  • Doktor ile hastane işletme arasında hizmet sözleşmesi ile iş yerine bağlı olarak işverenin emir ve talimatlar dâhilinde çalışıp çalışmadığı,
  • Hastane yönetiminin onayı olmadan doktor tarafından hasta kabul edilip edilmediği,
  • Doktorun, hastane yönetiminin belirli gün, saat ve yerde çalışma sorumluluğu olup olmadığı,
  • Doktorun, hastane yönetiminin onayı olmadan başka hastanede çalışma imkanı olup olmadığı,
  • Doktorların izin süreleri ile mesai saatlerinin hastane yönetimince belirlenip belirlenmediği,
  • Muayene ve tanı için doktorun kendi için hastadan ücret talep edip etmediği,
  • Hekimlerin hastane dışında kendi muayenehaneleri bulunup bulunmadığı, yanlarında çalışanları olup olmadığı, yeterli ekipman ve donanımlara sahip olunup olunmadığı,
  • Kendine ait bir muayenesi olup olmadığı, çalışanı olup olmadığı gibi hususlar birlikte değerlendirilerek gelir türünün ücret mi yoksa serbest meslek kazancı mı olduğu tespit edilmelidir.

SONUÇ: Özel bir hastaneye tam bağlı olmadan bir veya birden fazla hastane ile sözleşme düzenlemek suretiyle çalışan, emir ve talimat almayan, kendi çalışma gün ve saatlerini kendisi belirleyen doktorların bu faaliyeti sonucu elde edilen gelirler serbest meslek kazancı olarak değerlendirilecek ve vergisel yükümlülüğü doğacaktır.

Bu tespit her zaman kolay olmayıp; hizmet sözleşmesi, faaliyet alanı ve çalışma şekli ile ilgili inceleme, görüş ve öneri raporlarında yer alan tespitler, hekimlerin işe başlama bildirimi, yoklama fişi, varsa kira sözleşmesi gibi belgelerde yer alan bilgilerin söz konusu mevzuat düzenlemeleri kapsamında alanında uzman bir vergi avukatı tarafından değerlendirilmesi gerekir.

SERBEST MESLEK ERBABI OLARAK ÇALIŞAN DOKTORLARIN VERGİLENDİRİLMESİ

Serbest meslek sermayeden yok mesleki bilim ve tecrübeye dayanan işler için denir. Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır. Serbest meslek faaliyetini mutat meslek halinde ifa edenler, serbest meslek erbabıdır. Serbest meslek faaliyetinin yanında meslekten başka bir iş veya görev ile devamlı olarak uğraşılması bu vasfı değiştirmez.

Serbest meslek erbabı olarak çalışan doktorların gelir vergisi ve KDV bakımından vergisel sorumlulukları bulunmaktadır. Yazımızın en alt kısmında doktorların ödemesi gereken vergiler hakkında detaylı bahsedilmiştir.

Arızi(geçici süreli faaliyet) serbest meslek kazanç sınırı 2024 yılı için 200.000,00 TL olarak belirlenmiştir. Buna göre geçici süreli olan iş akdi olmaksızın hizmet veren doktorlar ilk 200.000,00 TL kazanç bakımından gelir vergisinden istisna tutulmuştur. Buna göre, kısa süreli geçici işlerde 200.000,00 TL üzeri kazançlar arızi serbest meslek kazancı olarak vergilendirilecektir.

Not      : Doktorluk hizmeti, süreklilik arz edecek şekilde bir takvim yılında belirli dönemlere yayılmışsa burada artık arızi bir hizmetten bahsedemeyeceğimiz için serbest meslek faaliyetleri kapsamında tüm kazancın vergilendirilmesi gerekir. Bu sebeple vergi statüsünün arızi hizmet mi toksa sürekli hizmet mi ayrımı önemli olup deneyimli bir doktor vergi avukatından danışmanlık alınmalıdır.

Vergilendirmeyle ilgili spesifik bir durum varsa Gelir İdare Başkanlığı web sitesinden özelge alarak hareket etmek çok doğru olacaktır.

DOKTOR ŞİRKET KURMAK ZORUNDA MIDIR? (Şahıs – Sermaye Şirketi)

Doktorların, verdiği hizmetler karşılığında şirket kurabilecekleri gibi şahsi olarak gelir vergisi mükellefi olarak vergisel işlemlerini yerine getirebilecektir. Özellikle bu hususta doktorların hasılat durumuna göre şirket kurma veya gelir vergisi mükellefi olunmasını tercih etmesi önem arz etmektedir. Doktorlar şirket kurmalı mı sorusu sık sorulmaktadır. Tavsiye ettiğimiz mükellefiyet türü genellikle gelir vergisi mükellefiyetidir. Yani halk arasında şahıs şirketi olarak bilinen mükellefiyet türüdür. Kurumlar vergisindeki artışlar, kar dağıtımlarının ayrıca vergilendirmeye tabi tutulması, şirket olunması sebebi ile noter ve ticaret odası masrafları çok yüksek olması, mali müşavir ücretlerinin gelir vergisi mükellefiyetinden daha yüksek olması, defter tasdik ücretleri vb. birçok alanda maliyetlerin daha yüksek olmasıdır.

ŞAHIS ŞİRKETLERİ SERMAYE ŞİRKETLERİ
Kurulma masrafı nerdeyse yoktur. Sermayeyle ve yüksek masrafla kurulur.
Genelde tek kişi olarak kurulur. Bir ya da birden fazla kişi ile kurulur.
Şirket idaresi çok kolaydır. Şirket idaresinde izlenen prosedürler vardır.
Artan oranlı gelir vergisi vardır. Kurumlar vergisi (%25) vardır.
Ortak borçlardan tüm varlığıyla sorumludur. Borçlardan şirket, sermayesi kadar sorumludur.
Tasfiye edilmesi kolaydır. Tasfiye edilmesi çok daha zordur.

DOKTORLAR NE KADAR VERGİ ÖDER? DOKTORLAR HANGİ VERGİLERİ ÖDER?

Serbest meslek erbabı olarak faaliyet gösteren doktorların ödeyeceği vergiler: KDV (%20) muhtasar, geçici vergi ve yıllık gelir vergisi.

Limited şirket altında faaliyet gösteren doktorların ödeyeceği vergiler: KDV, muhtasar, geçici vergi ve yıllık gelir vergisi.

DOKTOR GENÇ GİRİŞİMCİ DESTEĞİ VE DOKTOR VERGİ İNDİRİMLERİ 

Bu indirimlerin ve muafiyetlerin yanı sıra şahıs şirketi kuran, 29 yaşını doldurmayan ve ilk kez vergi açılışı yapan doktorlar;

  • Her yıl 230.000,00 TL’ye kadar olmak üzere üç sene gelir vergisinden muaftır. 230.000,00 TL üzerindeki kazançlar vergilendirmeye tabidir.
  • 1 senelik 4-1/b doktor bağkur primleri devlet tarafından karşılanır.

DOKTOR VERGİ CEZASI HESAPLAMA

Doktor vergi cezası hesaplanırken mükellefiyet durumu göz önüne alınarak somut olayın şartlarına göre hesaplanmalıdır. Doktor, vergi avukatından karşılaşabileceği olası cezalar için danışmanlık alarak kesilecek vergi cezasını hesaplatabilir. Örnek vermek gerekirse; 1.000.000,00 TL hesap hareketiyle ödeme alan bir doktor;

KDV (%20)                       : 200.000,00 TL

GELİR VERGİSİ                 : 292.000,00 TL (Maliyet düşülmemiş hali)

ÖZEL USULSÜZLÜK       : Somut olaya göre değişmektedir.

KDV ve gelir vergisine ek olarak bir kat da vergi ziyaı cezası kesilir. Yukarıdaki örneğe göre ödenecek vergi miktarı  492.000 TL’dir. (Kdv ve gelir vergisi) Ayrıca bir kat (492.000 TL) vergi ziyaı cezası kesileceğinden toplam ödenecek vergi cezası 984.000,00 TL olacaktır. Ana miktarlara aylık %2,5 gecikme faizi uygulanır. (Kasım 2023 itibariyle gecikme zammı, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile aylık %2,5’dan aylık %3,5’a yükseltilmiştir.)

NOT               : Mükellef, sahte fatura kullanma, belgede sahtecilik gibi vergi suçu da işlemişse Gelir Vergisi bakımından 3 kat ceza kesilir. Bu konuda vergi suçları yazılarımızı inceleyebilirsiniz. Bu rakamlar kesin rakamlar değildir. Alanında uzman bir avukatın detaylı hesaplama yapması, hesap hareketleri ile süreçler hakkında gerekli incelemelerde bulunması gerekir. Uygulamada vergi avukatıyla yürütülen vergi incelemelerinde bu rakamlar ciddi şekilde düştüğü ya da tamamen silindiğine sıkça denk gelinmektedir.

NOT          :  Kayıt dışı çalışılıp çalışılmadığı, gider miktarlar, hesap hareketleri, mükellefin konumu, özel usulsüzlük nedeni olup olmadığı, naylon fatura kullanılıp kullanılmadığı, kayıt dışı çalışmalar olup olmadığı vb. ciddi şekilde vergi cezasını değiştirebilecek faktörler bulunmaktadır. Bu konuda uzman bir kişiden destek almayan mükelleflerin 2-3 kat fazladan para cezasına maruz kaldığı, hatalı süreçler sebebiyle geri dönülemez cezalara maruz kaldığına sıkça denk gelinmektedir. 

DOKTORLARIN VERGİ İNCELEMESİ NASIL OLUR

Doktorların vergi incelemesi  genellikle sektörel şekilde başlamaktadır. Gelir İdaresi Başkanlığı belirli yıllarda doktorları vergi incelemesine almakta ve yapay zeka aracılığı ile tespit ettiği belirli kişilere inceleme başlatmaktadır. Bunun dışında karşıt inceleme denilen sahte fatura kullanma vb. durumlarda da doktor hakkında vergi incelemesi başlamaktadır.

Doktor vergi incelemesi şu sıralamayla yürütülmektedir.

  • Banka hesap hareketleri, sağlık bakanlığı verileri ile kesilen serbest meslek makbuzlarının karşılaştırılması,
  • Karşılığı olmayan hesap hareketleri ve veriler için doktora izaha davet,
  • Doktordan detaylı izah ve açıklama alınması,
  • Vergi inceleme raporu hazırlama,
  • Eksik vergi var ise ceza ihbarname hazırlama şeklindedir.

SIK SORULAN SORULAR

Doktor Vergi Cezası Ne Kadar?

Doktor vergi cezası hesaplanırken birden fazla konu önem arz etmektedir. Kazancın ücret mi yoksa serbest meslek kazancı mı olduğu, gider miktarları, özel usulsüzlük nedeni olup olmadığı, naylon fatura kullanılıp kullanılmadığı, kayıt dışı çalışmalar olup olmadığı vb. bir sürü faktör bulunmaktadır. Bu faktörler tek tek vergi avukatı tarafından incelenmeli ve o şekilde hesaplama yapılmalıdır. Bu faktörler tek tek değerlendirmeden net bir hesaplama yapmak mümkün değildir.

Doktorlar Hangi Giderlerini Vergiden Düşebilir?

Serbest meslek kazancına konu işin yapılması için harcanan giderler kdv ve gelir vergisinden düşmektedir. Serbest meslek erbabı doktorlar, kdv ve gelir vergisinden personel gideri, kira gideri, ofis malzemeleri vb. giderleri düşebilirler.

Doktor Vergi İncelemeleri Kaç Gün Sürer ?

Doktor vergi incelemeleri ortalama 3 ay ile 1 yıl arasında sürmektedir. Süre; naylon fatura, kaç yıl için inceleme olduğu, vergi kesilmeyen hasta sayısı vb. faktörlere göre değişkenlik göstermektedir.

Özel Hastaneden İş Alan Doktor Ne Kadar Vergi Verir?

Özel hastaneden iş alan doktorun kazancı serbest meslek kazancı olarak değerlendiriliyorsa;  KDV (%20) muhtasar, geçici vergi ve yıllık gelir vergisi vb. vergilerden sorumludur.

Doktorların KDV Oranı Ne Kadar?

Doktorların KDV oranıyla ilgili ciddi tartışmalar bulunmaktadır. Hekimler ya da bunların kurmuş oldukları şirketler; Sağlık Bakanlığı’ndan sağlık hizmeti sunumu ile ilgili olarak faaliyet izin belgesi almadan sundukları sağlık hizmeti için mali mevzuatlar gereği söz konusu Kararnamedeki 3. şartı yerine getiremediklerinden dolayı da KDV oranını % 10 olarak uygulayamazlar. Muayenehanesi olmadan yukarıda bahsedilen durumdaki hekimlerin sunduğu sağlık hizmeti değil danışmanlık hizmeti olarak kabul edilir ve KDV %20 uygulanabilir.

Ancak Danıştay Vergi Dava Dairesinin vermiş olduğu bazı kararlarda belirli şartlarda hekimlerin  %10 KDV ödemesi gerektiği belirtilmiştir. Bu kapsamda doktorun yaptığı işin vergi avukatı tarafından detaylı incelenmesi gerekir.

Doktorların Gelir (Kurumlar) Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Doktorların gelir vergisi; şahıs şirketi ise artan oranlı gelir tarifesine göre hesaplanır. Anonim şirket ya da limited şirket ise kurumlar vergisi şeklinde yapılacak hesaplamada ; kazanç miktarı, giderler, genç girişim desteği, stopaj indirimleri vb. bir sürü faktör incelenmelidir.

Doktor (Hekim) Vergi İncelemesi Durumunda Ne Yapmalıdır?

Doktor hakkında vergi incelemesi başlamışsa öncelikle ücret karşılığı mı yoksa serbest meslek erbabı olarak mı çalıştığınız detaylarıyla tespit edilmelidir. Beyannameleriniz ile ödenen vergi ve kazanç durumu kıyaslanarak müfettişe detaylı açıklanmalıdır. Giderleriniz ve hesap hareketleriniz değerlendirilerek hatalı bir vergi cezası önüne geçilmelidir. gider miktarları, özel usulsüzlük nedeni olup olmadığı, naylon fatura kullanılıp kullanılmadığı, kayıt dışı çalışmalar olup olmadığı vb. bir sürü faktör tek tek incelenmelidir.

Doktor Vergi Cezasına Karşı Davası Açılabilir Mi?

Çok detay içeren vergi incelemesi olduğu için doktor vergi incelemesi sonrası oluşturulan rapora karşı vergi mahkemelerinde dava açılabilir. Raporda, maliyet hesabında hata, mükellefin şahsında hata, vergilendirmede hata, sayısal hesaplama hataları, gider hataları, ceza sebep hataları vb. birçok hata olabilir.

Doktor Vergi İnceleme Dava Açma Süresi Ne Kadar?

Doktor vergi incelemesi sonrası oluşturulan rapor ve ceza ihbarnamelerine karşı 30 gün içinde vergi mahkemelerinde dava açılmalıdır.

Doktor (Hekim) Vergi Avukatı Ne Yapar?

Doktor hakkında vergi incelemesi başlamışsa deneyimli bir avukatla süreci yürütmek olası hatalı vergi cezalarından koruyacaktır. Doktor vergi incelemelerinde avukat desteği çok önemli olup karmaşık bu vergilendirme sürecinde maddi kayıplarınızı önleyecektir. Vergi avukatı, vergi incelemelerinde size vereceği tavsiyeler ile ceza miktarında ciddi fayda sağlayacağı gibi hatalı vergi cezalarına da en baştan engel olacaktır. Deneyimli bir vergi avukatından destek alınması bu sebeplerle son derece önemlidir.